6 min czytania
Zawór EGR działa na pograniczu układu wydechowego i dolotowego. Przynosi szereg korzyści ekologicznych. Niestety z czasem ulega usterkom. Jakie są objawy zużycia mechanizmu? Ile trzeba przygotować na naprawdę uszkodzonego zaworu?
Spis treści:
Silnik działa prawidłowo. Dziś to stwierdzenie oznacza nie tylko zdolność auta do poruszania się. Mechanika w XXI wieku to też szereg skomplikowanego osprzętu. Ten pilnuje nie tylko obrotów i mocy. Zajmuje się też ekologią. I tak właśnie dochodzimy do tematu zaworu EGR.
EGR to exhaust gas recirculation, czyli układ recyrkulacji spalin. Zawór EGR jest częścią układu wydechowego i dolotowego. Cofa część spalin z powrotem do komory spalania, a wcześniej kolektora dolotowego. Co ma na celu taki przepływ? Chodzi o to, aby zmniejszyć udział ilości tlenu w składzie mieszanki paliwowo-powietrznej. Bo im mniej powietrza trafi do cylindra z układu dolotowego, tym mocniej obniży się temperatura spalania. To poskutkuje ograniczeniem ilości tlenków azotu (NOx), które zostaną wyemitowane do atmosfery wraz ze spalinami. Jednostka napędowa będzie mogła zatem spełnić bardziej restrykcyjne normy emisji spalin.
Cofanie spalin do układu dolotowego jest ważne w silniku benzynowym. W nich też układ stał się standardem już w latach 90. XX wieku. Najczęściej zawór EGR nabiera jednak dodatkowego znaczenia, gdy pod maską auta pracuje diesel. To ich gazy spalinowe są szczególnie „bogate” w substancje NOx. To w nich redukcja ilości tlenków azotu ze spalin jest zatem szczególnie ważna.
Zawór sterowany jest elektronicznie. Innej sytuacji być jednak nie może. Bo to, jak działa EGR, jest ściśle powiązane z aktualnymi parametrami motoru. Dla przykładu pozostaje zamknięty na obrotach biegu jałowego i wysokich. Zawór EGR otwiera się z kolei na niskich i średnich obrotach. O sposobie pracy mechanizmu decyduje sterownik silnika. To on za pomocą impulsów wydaje mu polecenia.
Zawór EGR ma kontakt ze spalinami. A te są naprawdę gorące. W skrajnym przypadku temperatura w komorze spalania może bowiem sięgnąć 1000 stopni Celsjusza. Dlatego czasami producenci stosują nie tylko różne typy zaworów EGR, ale i chłodnice EGR. Obniżenie temperatury powietrza trafiającego do EGR powoduje, że zwiększana jest efektywność pracy układu. Dodatkowo spada toksyczność emitowanych do atmosfery gazów wydechowych.
W sytuacji, w której EGR zablokuje się w pozycji zamkniętej, nie przepuszcza wcale spalin do kolektora dolotowego. W takim przypadku objawem stanie się przede wszystkim wyświetlenie kontrolki „check engine” na tablicy zegarów. Gdy zawór EGR zablokuje się w pozycji otwartej, zacznie zduszać silnik. Wyraźnie będzie mu brakowało mocy. Dodatkowo na głębsze wciśnięcie pedału gazu może reagować pojawieniem się dymu z rury wydechowej czy nierówną pracą. Tu również możliwe jest pojawienie się kontrolki „check engine” na tablicy zegarów.
Na tym lista problemów się nie kończy, bo EGR w samochodzie może mieć problemy z przewodami zasilającymi. W takim przypadku przestanie się komunikować ze sterownikiem silnika. Poza tym niesprawności bywa winny pęknięty lub odpięty wężyk podciśnienia. To za jego pomocą silnik steruje pracą membrany.
Mechanik nie powinien mieć problemów ze sprawdzeniem EGR. W tym celu musi podłączyć komputer diagnostyczny. Poza tym konieczne jest wymontowanie zaworu z silnika i jego dokładna kontrola. Awaria EGR na ogół oznacza mocne zabrudzenie sadzą. Na tyle mocne, że jego mechanizm przestaje pracować. A wtedy EGR pozostaje zamknięty lub otwarty. Jak można usunąć awarię zaworu EGR? Metody są tak naprawdę trzy. Stosowana jest:
Usunięcie wymaga również zaślepienia zaworu EGR oraz komputerowej adaptacji. Tak, aby motor był przygotowany na zmienione warunki spalania paliwa. I choć scenariusz ten wydaje się optymalny z punktu widzenia kosztów czy skuteczności, kierowca powinien pamiętać o poważnym problemie z tą metodą. Ten jest opisany w kolejnym akapicie.
Z technicznego punktu widzenia recyrkulacja spalin wcale silnikowi potrzebna nie jest. Po wymontowaniu zaworu recyrkulacji motor nadal pracować może. Co więcej, zwiększy się nawet moc silnika. To jednak jeszcze nie oznacza, że kierowca może bezkarnie pozbyć się EGR. Bo z drugiej strony pogorszą się wyniki emisji spalin jednostki napędowej. Konkretnie praca silnika zacznie skutkować emitowaniem większej ilości szkodliwych tlenków azotu do atmosfery.
Brak zaworu recyrkulacji spalin sprawia zatem, że samochód przestaje spełniać wymogi homologacyjne dotyczące emisji szkodliwych substancji. Brak spełnienia norm emisji spalin powoduje z kolei, że pojazd nie powinien być eksploatowany, a kierowca może mieć problemy podczas przeglądu technicznego. Auto nie powinno uzyskać pozytywnego wyniku do momentu ponownego montażu EGR. To w zasadzie sytuacja identyczna, jak po wymontowaniu przez kierowcę filtra cząstek stałych DPF.
Eksperci Q Service Castrol to zespół doświadczonych fachowców: dziennikarzy motoryzacyjnych, inżynierów i mechaników. Razem opisują współczesną i sentymentalną motoryzację, odkrywają dla Was tajemnice techniki, budowy pojazdów, ich serwisowania i pielęgnacji.
Przygotowane przezEksperci Q Service Castrol
