Perseverance znaczy wytrwałość

Castrol jest producentem środków smarnych do rozmaitych zastosowań: silniki spalinowe, skrzynie biegów, mechanizmy różnicowe i łożyska to tylko niektóre urządzenia, do których można dobrać produkty tej marki. Pośród zadań, z którymi muszą się mierzyć środki smarne Castrol, jest również ochrona mechanizmów w pojazdach eksplorujących kosmos.
Ikona zegarka 4 min czytania

Perseverance znaczy wytrwałość

Castrol jest producentem środków smarnych do rozmaitych zastosowań: silniki spalinowe, skrzynie biegów, mechanizmy różnicowe i łożyska to tylko niektóre urządzenia, do których można dobrać produkty tej marki. Pośród zadań, z którymi muszą się mierzyć środki smarne Castrol, jest również ochrona mechanizmów w pojazdach eksplorujących kosmos.

Do takich należy łazik Perseverance – najnowszy sprzęt badawczy NASA. Po 7 miesiącach podróży 18 lutego 2021 r. wylądował on na powierzchni Czerwonej Planety. Do jego zadań należą poszukiwania pozostałości po dawnych środowiskach zdolnych podtrzymać życie mikrobiologiczne i śladów życia w owych środowiskach, a także zbieranie próbek skał i ziemi oraz testowanie sposobów wytwarzania tlenu z marsjańskiej atmosfery.

Krok ku załogowym misjom na Marsa

Działania łazika Perseverance w ramach misji Mars 2020 pomogą rozszerzyć wiedzę na temat zasobów naturalnych dostępnych na powierzchni Marsa, co jest niezwykle istotne z punktu widzenia przyszłych załogowych misji, które mogą zostać wysłane na tę planetę.

Poza określeniem sposobu produkcji tlenu (który jest stosowany również jako utleniacz paliwa rakietowego) misja Mars 2020 umożliwi zrozumienie zagrożeń stwarzanych przez pył marsjański.  

Na miejsce lądowania maszyny został wybrany mający 47,5 km średnicy krater Jezero, którego nazwa pochodzi od nazwy miejscowości Jezero w Bośni i Hercegowinie. Bogata historia geologiczna krateru i dostępność różnorodnych typów skał zapewni łazikowi wiele materiału do badań. W odległej przeszłości było to głębokie na 250 m jezioro, do którego od zachodu i północnego zachodu wpływały dwie rzeki. 

Lądowanie na Marsie (fot. Castrol)

W trakcie misji przewidzianej na co najmniej jeden marsjański rok – liczący aż 687 dni ziemskich – sonda zbada obszary delty rzecznej, dna krateru, lawę i skorupę marsjańską, na której powstał krater. Na pokładzie łazika znajduje się również malutki, bezzałogowy helikopter o nazwie Ingenuity. Będzie to pierwsza maszyna, która wzbije się w powietrze na Marsie; celem eksperymentu jest przetestowanie możliwości lotu w rozrzedzonej atmosferze Czerwonej Planety. 

Curiosity – poprzednik łazik, który dotarł na Marsa (fot. NASA/Creative Commons)

Rola Castrol

Amerykańska Narodowa Agencja Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej NASA używa środków smarnych firmy już od lat 60. XX w.

Przystosowane do działania w ekstremalnych warunkach produkty linii Brayco i Braycote stosowane były do ochrony mechanizmów w misjach Apollo, w teleskopie Hubble’a, na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, a także w innych łazikach badających powierzchnię Marsa, np. Curiosity w 2012 czy InSight w 2018 r. Na szczególną uwagę zasługuje również łazik Opportunity, który działał aż przez 15 lat.

Czym jednak różnią się rozwiązania takie jak Brayco i Braycote od zwyczajnych smarów i olei? Z uwagi na fakt, że na Marsie nie ma nikogo, kto mógłby naprawić uszkodzony mechanizm, środki smarne stosowane w pojazdach eksplorujących powierzchnię tej planety muszą odznaczać się dużo większą wytrzymałością i zapewniać smarowanym częściom jeszcze lepszą ochronę niż rozwiązania konwencjonalne. 

Marsjański łazik musi radzić sobie w ekstremalnych warunkach, bez możliwości serwisowania (fot. Castrol)

Dodatkowymi problemami, z jakimi muszą się mierzyć substancje smarujące na Marsie, są niska grawitacja oraz ekstremalne wahania temperatur, które powodują zjawisko odgazowywania, czyli wydobywania się gazu z przymrożonego wcześniej środka smarnego. Odgazowywanie może powodować utratę właściwości smarujących, co mogłoby skutkować niepowodzeniem kosztownej misji. Brayco i Braycote zostały zaprojektowane tak, by zminimalizować występowanie odgazowywania, a tym samym zapewniać jak najlepszą ochronę kluczowym podzespołom łazika Perseverance. 

Obraz zawierający zewnętrzne, niebo, podłoże, pustynia

Opis wygenerowany automatycznie
Powierzchnia Marsa w obiektywie łazika (fot. NASA/Creative Commons)