Intercooler – co to jest i jak działa?

Intercooler stanowi jeden z integralnych elementów współczesnych samochodów wyposażonych w turbo. Za co tak naprawdę odpowiada ta chłodnica? I czemu jej rola okazuje się tak zbawienna dla pracy jednostki napędowej? Odpowiedź znajdziesz w naszym artykule.

Spis treści:

• Czym jest intercooler?
• W jakich silnikach stosowane są intercoolery?
• Jak działa chłodnica powietrza doładowującego?
• Objawy uszkodzenia intercoolera
• Ile kosztuje naprawa intercoolerów?

Silnik jest o dużej mocy — to dla kierowcy na ogół najważniejsza informacja. Osiągi wiążą się jednak bardzo często z obecnością turbiny. A ta zaczyna powoli komplikować sytuację. Bo choć właściciele aut na ogół o tym nie wiedzą, temperatura powietrza w układzie doładowania potrafi być naprawdę wysoka. Temperatura z kolei jest wrogiem możliwości auta. Dlatego inżynierowie postanowili chłodzić powietrze wtłaczane do komory spalania i dlatego też stosowany jest intercooler.

Czym jest intercooler?

Intecooler jest elementem, który pojawia się między sprężarką a komorą spalania w układzie dolotowym silnika. Jego zadanie polega na obniżeniu temperatury powietrza, które jest kompresowane (ale i nagrzewane) w turbinie i używane do tworzenia mieszanki paliwowo-powietrznej. Redukcja temperatury jest kluczowa – zwłaszcza podczas dynamicznej jazdy i dużego obciążenia silnika. Pozwala na zwiększenie gęstości powietrza. Tym samym rośnie sprawność jednostki napędowej, a kierowca może zauważyć wzrost mocy.

Intercoolery na rynku motoryzacyjnym spopularyzowały przede wszystkim samochody z silnikiem diesla w latach 90 XX wieku. Stało się tak z uwagi na fakt, że one jako pierwsze na potęgę zaczęły otrzymywać turbosprężarki. Doładowanie było jednym z głównych elementów ich przejścia ku nowoczesności i osiągom. Poza tym kluczowy okazał się czynnik dotyczący temperatury spalin. Przy wysokim obciążeniu, spaliny generowane przez silnik wysokoprężny potrafią mieć nawet dwukrotnie wyższą temperaturę, od tych emitowanych przez motor benzynowy. A przecież to spaliny nagrzewają turbosprężarkę.

W jakich silnikach stosowane są intercoolery?

Tak naprawdę wymogi są dwa. Po pierwsze intercooler może być stosowany w silniku z doładowaniem. Rodzaj paliwa nie ma tu większego znaczenia. W efekcie chłodnice powietrza pojawiają się w pojazdach zasilanych za pomocą benzyny, oleju napędowego i LPG. Po drugie zazwyczaj intercooler pojawia się w modelach oferujących wysoką moc silnika. Chodzi o to, aby proces spalania mieszanki paliwowo-powietrznej był realizowany możliwie najbardziej efektywnie. W ten sposób nie stanie się ograniczeniem dla możliwości pojazdu.

Jak działa chłodnica powietrza doładowującego?

Zasada działania intercoolera jest prosta. Powietrze opuszczające turbosprężarkę może być naprawdę gorące. Mechanizm rozgrzewa się podczas pracy silnika nawet do 1000 stopni Celsjusza. Gorące powietrze charakteryzuje się natomiast mniejszą gęstością. W efekcie wpadając do komory spalania, zawiera mniejszą ilość tlenu, generuje mniejszy ładunek i niższą moc. Ochłodzenie powietrza korzystnie wpływa na spalanie mieszanki paliwowo-powietrznej. De facto powoduje zatem zwiększenie mocy i spadek zużycia paliwa.

Zasada działania intercoolera przynosi dużą różnicę. Warto wiedzieć, że jest w stanie schłodzić sprężone powietrze nawet o 40 stopni Celsjusza. To może się przełożyć nawet na 20-procentowy wzrost mocy. Taka sprawność powoduje, że intercoolerem bywa też chłodzony układ recyrkulacji spalin.

Argumentem przemawiającym za tym, aby montować intercooler w samochodach z silnikami doładowanymi, jest prostota rozwiązania. To nic innego, jak klasyczna chłodnia, czyli nieskomplikowany wymiennik ciepła. Chłodzenie powietrza przepływającego w jej wnętrzu odbywa się zatem za sprawą pędu powietrza. Stąd umiejscowienie intercoolera nisko zaraz za przednim zderzakiem.

• Sekwencja jest następująca. Powietrze zasysa układ dolotowy. To następnie trafia do filtra, przechodzi przez przepływomierz powietrza i turbo. Kolejnym etapem jest intercooler. Dopiero po schłodzeniu powietrze wpada do komory spalania.

Objawy uszkodzenia intercoolera

Intercooler co do zasady jest niezwykle trwałym mechanizmem. Warto jednak pamiętać o tym, że musi radzić sobie np. z wysoką temperaturą, a do tego czynnikami atmosferycznymi. Z czasem może zatem zużyć się i ulec awarii. O jego uszkodzeniu świadczyć będą:

• dźwięki przypominające syczenie lub pisk, pojawiające się podczas przyspieszania. To oznacza, że szczelny nie jest wlot i wylot z intercoolera.
• spadek mocy silnika, połączony np. z szarpaniem i dławieniem się sinika.
• zwiększone zużycie paliwa.
• mocniejsze dymienie z rury wydechowej (w modelach bez filtra cząstek stałych).
• pojawienie się oleju w intercoolerze. To może jednak świadczyć o nieszczelności, ale turbosprężarki.

Po ujawnieniu się powyższych objawów mechanik powinien na początek uważnie obejrzeć chłodnicę powietrza. Musi zwrócić uwagę na jej stan wizualny czy kondycję przewodów doprowadzających i odprowadzających powietrze. A przy okazji obejrzy również turbosprężarkę.

Ile kosztuje naprawa intercoolerów?

Słysząc o uszkodzonym intercoolerze, kierowca w pierwszej kolejności powinien zastanowić się nad kosztem zakupu nowej części. Tu ceny są mocno zróżnicowane. Czasami chłodnica zostanie wyceniona na niespełna 200, a czasami na blisko 2000 zł. Możliwością jest także zakup części używanej. Tyle że tu nabywca nigdy nie będzie miał pewności dotyczącej stanu mechanizmu. Wymiana intercoolera kosztuje od 500 do 1000 zł, jest to zależne od dostępu do części w komorze silnika.

Czasami koszty naprawy mogą być jednak niższe, bo może się okazać, że element układu doładowania nie uległ awarii, a pojawiła się jedynie nieszczelność jednego z przewodów doprowadzających powietrze. Te są umieszczone nisko tuż za przednim zderzakiem. Uszkodzić je może zatem uderzenie kamieni lub przegryźć je może zwierzak podczas nocnego parkowania pod blokiem. W takim przypadku wydatek powinien zamknąć się w kwocie wynoszącej od 100 do 200 zł. Nowe przewody stosowane w układzie chłodzenia powietrza nie są drogie.