Jakie są normy emisji spalin Euro? Co muszą mieć pojazdy, by je spełniać?

Normy emisji spalin to zbiór regulacji prawnych, których zadaniem jest zmniejszenie poziomu emisji spalin do atmosfery. Obecnie funkcjonuje norma Euro 6d, ale już wkrótce zostanie wprowadzona nowa odsłona unijnych przepisów. Nowa norma jeszcze mocniej obniży limit emisji szkodliwych związków, dlatego producenci aut będą musieli sprostać wyzwaniu. Dowiedz się, czym są normy dopuszczalnych emisji spalin i co trzeba zrobić, aby je spełnić. Zrób to zanim kupisz samochód, bo już za niedługo możesz nie wjechać do centrów miast starym autem.

Spis treści:

• Co to są normy emisji spalin Euro?
• Normy emisji spalin – tabela
• Co muszą mieć pojazdy, by spełnić europejskie standardy emisji spalin?
• Normy Euro a strefy czystego transportu
• Jak sprawdzić normę emisji spalin swojego auta?
• Norma emisji spalin Euro 7 – kiedy wejdzie w życie?

Co to są normy emisji spalin Euro?

Europejski standard emisji spalin to norma Unii Europejskiej, która reguluje poziom emisji spalin dla pojazdów spalinowych. Obejmuje auta z silnikami Diesla, auta hybrydowe, jak i te z silnikami benzynowymi. Każdy samochód sprzedawany na terenie UE i Europejskiego Obszaru Gospodarczego musi spełniać aktualne normy w zakresie emisji. Unijne normy zostały stworzone, aby zredukować emisję tlenków azotu, tlenków węgla, dwutlenków siarki, cząstek stałych oraz innych szkodliwych substancji. Celem jest ograniczenie negatywnego wpływu samochodów z silnikami spalinowymi na środowisko. Normy emisji spalin Euro dotyczą samochodów osobowych, pojazdów dwó- i trójkołowych, a także pojazdów ciężarowych i autobusów.

Normy emisji spalin – tabela

Wprowadzenie europejskich norm emisji spalin dla samochodów miało miejsce w 1992, choć norma Euro 1 zaczęła obowiązywać dopiero od 1993 roku. W tamtym okresie dopuszczalne poziomy emisji nie były tak restrykcyjne jak dziś. Do zmniejszenia emisji zanieczyszczeń wystarczył zazwyczaj katalizator. Szybko jednak pojawiały się nowe normy, które wymagały od producentów samochodów poważniejszych interwencji. Jakie normy emisji spalin wprowadzano na przestrzeni lat?

• Norma Euro 1 – pierwszy limit emisji spalin został wprowadzony w 1992 roku i obowiązywał od 1993 roku. Dotyczył aut osobowych wyposażonych w silniki wysokoprężne lub benzynowe. Norma obejmowała samochody osobowe i lekkie ciężarówki. Po wprowadzenie tej normy tlenki azotów zostały zredukowane nawet o 98%. 
• Norma Euro 2 – podwyższenie standardów emisji cząstek stałych miało miejsce w 1997 roku. Normami objęto przy okazji pojazdy dwu- i trójkołowe.
• Norma Euro 3 – trzecia norma Euro obowiązywała od 2001 roku. Od tej normy wprowadzono różne limity emisji dla pojazdów z silnikami benzynowymi i wysokoprężnymi. Nowością było również wprowadzenie rozróżnienia na węglowodory i tlenki azotu, które objęte zostały osobnymi limitami.
• Norma Euro 4 – kolejna norma Euro weszła w życie w 2006 roku. Nowością było zwolnienie aut benzynowych z limitów dotyczących cząstek stałych.
• Norma Euro 5 – spory przełom miał miejsce w 2011 roku, gdy wprowadzono nowe, wyższe restrykcje Euro 5. Od tego momentu większość aut wysokoprężnych wyposażana była w filtry cząstek stałych.
• Norma Euro 6 – norma ta obowiązuje od 2015 roku, ale w międzyczasie mocno się zmieniła. Zaostrzenie limitów miało miejsce już w 2018 roku, gdy wprowadzono normę Euro 6c. Od 1 września 2019 r. obowiązywała norma tymczasowa Euro 6d-temp. Był to okres przygotowania samochodów przez producentów do nowego pomiaru emisji spalin. Obecna norma 6d obowiązuje od 2020 roku. Wskutek tej normy średnia poziom emisji dwutlenku węgla (CO2) dla gamy modelowej producenta nie może przekroczyć 95 g/km. 

Co muszą mieć pojazdy, by spełnić europejskie standardy emisji spalin?

Przepisy dotyczące norm emisji spalin Euro wymusiły na producentach zmianę podejścia do projektowania aut. Jest to szczególnie ważne podczas opracowywania silników diesla, które charakteryzują się wyższą emisją szkodliwych związków. Systemy i podzespoły zmniejszające emisję spalin to m.in.:

• katalizator,
• zawór EGR (recyrkulacja spalin),
• klapy wirowe,
• układ SCR (selektywna reakcja katalityczna) z AdBlue,
• filtr cząstek stałych DPF,
• filtr GPF (odpowiednik filtra DPF w autach benzynowych i hybrydowych).

Normy spalin osiągane są również poprzez jak najlepsze spalanie mieszanki paliwowo-powietrznej. Jest to możliwe dzięki nowoczesnym systemom wtryskowym oraz czujnikom monitorującym procesy spalania paliwa. Dużą rolę odgrywa także zmniejszenie poziomu spalania paliwa, co jest możliwe dzięki m.in. systemowi start-stop czy napędowi hybrydowemu. Normy spalin w nowych samochodach wymagają zastosowania wielu rozwiązań jednocześnie.

Normy Euro a strefy czystego transportu

Wysoki poziom emisji szkodliwych substancji w spalinach to problem głównie dużych, zatłoczonych miast. To właśnie auta stojące w korkach, na skrzyżowaniach oraz pełzające po szerokich arteriach powodują lokalne zanieczyszczenia powietrza. Już za niedługo auta wjeżdżające do niektórych polskich miast będą musiały spełniać normy Euro określone w regulaminie stref czystego transportu. Najwcześniej SCT zacznie obowiązywać w Krakowie i obejmie całe miasto. Już od 1 lipca 2024 roku do Krakowa nie wjadą auta benzynowe, które nie spełniają Euro 1 oraz auta wysokoprężne, które nie mają normy Euro 2.

Jak sprawdzić normę emisji spalin swojego auta?

Czy wiesz jaką normę emisji spalin spełnia Twój samochód? Wbrew pozorom niewielu kierowców zdaje sobie z tego sprawę. Przychodzimy więc z pomocą i wyjaśniamy, jak sprawdzić wartości emisji spalin. Przydatna będzie tabela norm emisji spalin, która pozwoli określić numer normy według wieku samochodu. Informację o tym, jaką normę spełnia Twoje auto, znajdziesz też w dowodzie rejestracyjnym. Odpowiedni zapis znajduje się w rubryce „adnotacje urzędowe”. Dotyczy to jednak nowych aut. W przypadku starszych modeli odpowiednią informację możesz znaleźć w dokumentach homologacyjnych, świadectwie zgodności lub najprościej 95 g/km – w Internecie.

Norma emisji spalin Euro 7 – kiedy wejdzie w życie?

Wprowadzenie normy euro 7 to kolejny krok poprawy jakości powietrza w pobliżu ruchliwych arterii. Podkręcenie limitów dotyczących emisji cząstek stałych, tlenków i węglowodorów zostanie jednak wprowadzone później, niż pierwotnie zakładano. Zgodnie z decyzją Parlamentu Europejskiego nowa norma wejdzie w życie 1 lipca 2030 roku, a nie w 2025 roku, jak proponowała Komisja Europejska. W przypadku aut ciężarowych i autobusów nowy limit zacznie obowiązywać rok później, 1 lipca 2031 roku.