Uszkodzona pompa paliwa – objawy, koszty i sposób naprawy

Wyeksploatowana lub zatarta pompa paliwa może być niebezpieczna w skutkach. Nie warto więc ignorować objawów jej uszkodzenia. Sprawdź, jak rozpoznać awarię tego elementu i jak go naprawić!
Ikona zegarka 11 min czytania

Awarie pompy paliwa są na tyle sporadyczne, że w momencie wystąpienia usterki kierowcom rzadko przychodzi do głowy akurat ten element. Tymczasem za problemy z działaniem silnika w wielu przypadkach odpowiada uszkodzona pompa paliwa. Objawy wyeksploatowanej lub zatartej pompy paliwa mogą być niebezpieczne, dlatego nie wolno ignorować pierwszych sygnałów. Po czym poznać, że przyczyną problemów jest zepsuta pompa paliwa?

Spis treści:

  1. Pompa paliwa – gdzie jest i z czego się składa?
  2. Rodzaje pomp paliwa
    1. Niskociśnieniowa czy wysokociśnieniowa pompa paliwa? Objawy mogą być podobne
  3. Awaria pompy paliwa – objawy usterki
    1. Utrudnione odpalanie silnika
    2. Przygasanie silnika w trakcje jazdy
    3. Szarpanie silnika podczas przyspieszania
    4. Gaśnięcie silnika
    5. Niepokojące odgłosy
  4. Najczęstsze przyczyny awarii pompy paliwa
  5. Jak sprawdzić pompę paliwa? Ekspert Q Service Castrol radzi
  6. Ile kosztuje wymiana pompy paliwa?

Gdy pojawiają się kłopoty z silnikiem, większość kierowców zagląda pod maskę. Źródło problemów może leżeć jednak w zupełnie innym miejscu – w zbiorniku paliwa. Podstawowym zadaniem pompy paliwa jest dostarczanie benzyny lub oleju napędowego do silnika, jednak jej praca jest bardziej złożona. Zużycie lub nieprawidłowe działanie pompy może sprawić, że użytkowanie samochodu stanie się uciążliwe, a w wielu sytuacjach również niebezpieczne. Wczesne rozpoznanie usterki pompy paliwa nie zawsze jest możliwe, ale warto zwracać uwagę nawet na najdrobniejsze oznaki.

Pompa paliwa – gdzie jest i z czego się składa?

We współczesnych samochodach osobowych pompy paliwa znajdują się najczęściej bezpośrednio w zbiorniku paliwa. Umieszczone są w koszyku, który wyposażony jest również w filtr paliwa oraz potencjometr poziomu paliwa sczytujący pozycję pływaka. Dzięki temu, że pompa paliwa cały czas zanurzona jest w paliwie, może być przez nie również chłodzona. Aby w układzie paliwowym utrzymywane było stałe ciśnienie, elektryczna pompa paliwa wyposażona jest w zawór przelewowy, zapobiegający nadmiernemu wzrostowi. Oprócz tego stosuje się zawór zwrotny, który zapobiega ściekaniu paliwa z powrotem do baku. Dzięki temu odpowiednie ciśnienie utrzymywane jest w układzie nawet po wyłączeniu silnika, a ponowne uruchomienie jednostki jest szybsze i łatwiejsze.

Polecamy artykuł: Wymiana świec żarowych — wszystko, co musisz wiedzieć?

W niektórych samochodach pompa paliwa montowana jest na zewnątrz zbiornika. Znajduje się wówczas tuż przy nim, pod podłogą, ale zamontowana jest pomiędzy elementami przewodów paliwowych. Z tego powodu ten typ pomp nazywa się liniowymi pompami paliwa. Wadą rozwiązania jest to, że zewnętrzne pompy są bardziej narażone na działanie czynników zewnętrznych, a do tego są głośniejsze od wewnątrzzbiornikowych pomp paliwa. Łatwiej je jednak wymienić i zdiagnozować.

Budowa pompy paliwa

Rodzaje pomp paliwa

Pompy niskociśnieniowe, odpowiedzialne za transport paliwa ze zbiornika do silnika, dzielą się na dwa rodzaje:

  • pompy rotacyjne – wyposażone w dysk zabierakowy z prostokątnymi nacięciami. Wewnątrz nacięć znajdują się rolki robocze, które wypychane są pod wpływem siły odśrodkowej na zewnątrz. Dzięki mimośrodowo umieszczonej bieżni dysk wraz z rolkami jest w stanie pompować paliwo w kierunku wyjścia pompy. 
  • pompy wirnikowe – w tym rodzaju pompy za wprawienie paliwa w ruch odpowiada obracający się wirnik łopatkowy. Powoduje on wzrost ciśnienia cieczy i kieruje paliwo do kanałów bocznych, a następnie do komory tłoczenia. Paliwo opływa silnik pompy, odbierając z niego ciepło, a także smarując elementy pompy.

Oba rodzaje pomp wyposażone są w filtr paliwa zamontowany na króćcu ssącym, a także w zawór przelewowy oraz zwrotny. Kontakt paliwa z elementami silnika elektrycznego nie stanowi zagrożenia, bowiem w warunkach beztlenowych nie ma ryzyka zapłonu. Oprócz tego benzyna oraz olej napędowy nie przewodzą prądu i są w zasadzie dobrymi izolatorami.

Niskociśnieniowa czy wysokociśnieniowa pompa paliwa? Objawy mogą być podobne

Warto pamiętać, że w momencie, gdy rozpoznana zostaje awaria pompy paliwa, objawy dotyczą głównie pompy niskociśnieniowej, umieszczonej w zbiorniku. W nowoczesnych samochodach stosuje się jednak dodatkowe pompy paliwowe – wysokociśnieniowe. Ich zadaniem jest zwiększenie ciśnienia paliwa bezpośrednio przed układem wtryskowym, aby jak najszybciej wtłoczyć dawkę paliwa do komór spalania. Pozwala to uzyskać lepszą dynamikę oraz niższe spalanie. Wysokociśnieniowe pompy paliwa są w stanie wytworzyć ciśnienie o wartości 2200 barów.

Sprawdź też: Map sensor – co to jest, objawy usterki i sposób naprawy

Pompa wysokociśnieniowa zamontowana jest pod maską, w okolicy wtrysków, dlatego trudno ją pomylić z niskociśnieniową pompą paliwa. To element układu Common Rail, spełniający nieco inne zadanie. Mimo to niektóre oznaki usterki obu pomp mogą być podobne, stąd łatwo o błędną diagnozę. Jeśli więc podejrzewasz, że przyczyną problemów z silnikiem jest uszkodzona pompa paliwa (diesel), objawy nie pozwalają zidentyfikować konkretnego elementu, sprawdź cały układ paliwowy.  

Awaria pompy paliwa – objawy usterki

Po czym poznać, że pompa paliwa odmówiła lub zaczyna odmawiać współpracy? Oznaki zużycia lub awarii objawią się w pracy silnika, ale nie tylko. Sprawdź, jakie symptomy usterki pompy paliwa powinny zwrócić Twoją uwagę. Na początku pojawiają się zazwyczaj sporadycznie, ale z czasem zwiększą częstotliwość występowania. Im szybciej zareagujesz na nieprawidłowości, tym mniejsze ryzyko, że samochód pewnego dnia zgaśnie i już nie odpali.

Utrudnione odpalanie silnika

Awaria pompy paliwa w wielu przypadkach dotyczy uszkodzenia zaworu zwrotnego. W takim scenariuszu pompa nie jest w stanie utrzymać ciśnienia szczątkowego, więc po zgaszeniu silnika paliwo ścieka do przewodów paliwowych. Można to zauważyć po utrudnionym odpalaniu silnika. Zazwyczaj trzeba poczekać, aż silnik zaskoczy lub kilkukrotnie przekręcić kluczyk w stacyjce. Podobne objawy mogą wystąpić, gdy pompa jest zużyta. Jeśli jednak całkiem zatarty lub uszkodzony jest przekaźnik pompy, silnik nie odpali wcale.

Przygasanie silnika w trakcje jazdy

Kolejnym niepokojącym objawem awarii pompy paliwa jest przygasanie silnika. Momenty słabnięcia jednostki początkowo są sporadyczne. Przypominają chwilowe braki mocy i są odczuwalne w taki sposób, jakby na chwilę pedał gazu przestał działać. Oczywiście może to być związane z awarią przepustnicy, ale w wielu przypadkach zapowiada zatarcie pompy paliwa. Objawy z czasem się nasilają i prowadzą do poważniejszych problemów, dlatego warto zająć się naprawą niezwłocznie po pierwszych oznakach.

Działanie pompy paliwa

Szarpanie silnika podczas przyspieszania

W trakcie przyspieszania szczególnie mocno pracuje pompa paliwa, gdzie jest wykorzystywana do tłoczenia ogromnych ilości paliwa. Nawet w aucie z niewielkim silnikiem po całkowitym wciśnięciu pedału gazu komputer pokładowy może wskazać chwilowe spalanie rzędu 40-50 l/100 km. To właśnie w takich warunkach najczęściej objawiają się usterki pompy paliwa. Zatarty lub wyeksploatowany podzespół nie jest w stanie wytworzyć odpowiedniego ciśnienia, dlatego silnik zaczyna się dławić. 

Objawy te mogą nie występować przy delikatnym operowaniu gazem, gdy zapotrzebowanie na paliwo jest mniejsze. Jeśli czujesz, że auto lepiej przyspiesza, gdy nie wciskasz pedału do deski, warto skontrolować stan pompy paliwa. W innym przypadku włączanie się do ruchu lub wyprzedzanie może stać się bardzo niebezpieczne.

Gaśnięcie silnika

Gdy uszkodzenia pompy paliwa są już poważne, jazda samochodem staje się wyjątkowo uciążliwa i ryzykowna. Zepsuta pompa nie jest w stanie zapewnić odpowiedniego ciśnienia, co może kończyć się gaśnięciem silnika. Najczęściej zdarza się to podczas dojazdu do skrzyżowania lub świateł, gdy silnik pracuje na luzie. Podczas jazdy chwilowe zgaśnięcie silnika może być wręcz niezauważalne, bo uruchomi się on ponownie poprzez koła, skrzynię biegów i sprzęgło, jak w trakcie odpalania na pych. 

Dowiedz się więcej: Samochód gaśnie podczas jazdy? Sprawdź, co może być przyczyną!

Niepokojące odgłosy

Zatarta pompa paliwa zazwyczaj wydaje charakterystyczne odgłosy wycia. Warto ich nasłuchiwać w pobliżu tylnej kanapy lub pod samochodem. Niepokojące dźwięki nasilą się, gdy zdejmiesz siedzisko tylnej kanapy. Należy jednak pamiętać, że w niektórych modelach głośna może być nawet w pełni sprawna pompa paliwa. Objawy należy więc potwierdzić odpowiednią diagnostyką.

Trzeba też podkreślić, że za podobne problemy z silnikiem nie zawsze odpowiada uszkodzona pompa paliwa. Objawy mogą być też wywołane przez awarię m.in.:

  • układu wtryskowego,
  • przepustnicy,
  • przepływomierza,
  • świec i przewodów zapłonowych,
  • świec żarowych,
  • filtra paliwa,
  • sondy lambda.

Przeczytaj również: Wymiana wtryskiwaczy – wszystko, co musisz wiedzieć

Najczęstsze przyczyny awarii pompy paliwa

Przyczyną awarii pompy paliwa jest w większości przypadków zanieczyszczone paliwo. Nie wszystkie drobiny są wychwytywane przez filtr i niektóre osiadają na wirniku lub dysku pompy. Dodatkowo zapchany filtr sprawia, że wytworzenie odpowiedniego ciśnienia przez pompę jest utrudnione, czego efektem jest przegrzanie silnika elektrycznego. Aby temu zapobiec, warto tankować paliwo wyłącznie na znanych i pewnych stacjach paliw, a także regularnie wymieniać filtr paliwa. 

Szczególnie ważne jest to w przypadku aut z silnikiem wysokoprężnym, w których zagrożeniem jest nie tylko brud czy korozja, ale i zamarzające paliwo. Gdy w zbiorniku paliwa pojawią się kryształki lodu i wytrąconej parafiny, rezultatem jest często uszkodzona pompa paliwa (diesel). Objawy mogą ustąpić po wymianie filtra i czyszczeniu baku, ale w wielu przypadkach nie obędzie się bez wymiany pompy.

Jak zadbać o pompę paliwa?

  • Tankuj dobrej jakości paliwo,
  • utrzymuj minimum ½ zapełnienia zbiornika,
  • unikaj jazdy na rezerwie,
  • regularnie wymieniaj filtr paliwa,
  • przed pierwszymi mrozami zatankuj zimowy olej napędowy,
  • jeśli prognoza pogody zapowiada wyjątkowo niską temperaturę, wlej do zbiornika depresator, czyli preparat obniżający temperaturę zamarzania paliwa.
Najczęstsze awarie pomp paliwa

Jak sprawdzić pompę paliwa? Ekspert Q Service Castrol radzi

Podstawowa diagnostyka pompy paliwa nie wymaga wyjmowania elementu ze zbiornika, dlatego można ją przeprowadzić we własnym zakresie. Dotyczy to głównie pomp, które nie działają wcale, ale możliwe jest również sprawdzenie wydajności pompy wykazującej oznaki wyeksploatowania. Jak sprawdzić, czy za problemy z pracą silnika odpowiada pompa paliwa? Objawy możesz zweryfikować w następujący sposób:

W pierwszej kolejności należy sprawdzić, czy pompa w ogóle działa. Jeśli silnik nie chce odpalić, a po przekręceniu kluczyka w stacyjce nie słychać pracy pompy, mamy winnego. Czasem problem jest prozaiczny i ogranicza się do przepalenia bezpiecznika lub przekaźnika. Można to sprawdzić pod maską, w puszce z bezpiecznikami. Jeśli bezpiecznik jest w porządku, należy sprawdzić, czy do pompy paliwa dociera zasilanie. W tym celu należy wpiąć multimetr do złącza zasilania pompy paliwa i sprawdzić, czy po włączeniu zapłonu pojawia się na nim napięcie.

Gdy pompa działa, ale nie pracuje prawidłowo, warto sprawdzić ciśnienie w układzie paliwowym. Zazwyczaj wynosi ono ok. 3-5 barów, ale trzeba opierać się na wskazaniach producenta. Do pomiaru ciśnienia służy specjalny manometr, który wpina się pomiędzy przewody paliwowe. Nie jest to skomplikowane, ale w pewnych warunkach może być niebezpieczne, dlatego najlepiej powierzyć tę czynność doświadczonemu mechanikowi. Tym bardziej, że serwis motoryzacyjny wykona kompleksową diagnostykę, uwzględniającą wszystkie możliwe opcje. Gdy psuje się pompa paliwa, objawy mogą wprowadzić w błąd – wyjaśnia ekspert Q Service Castrol.

Ile kosztuje wymiana pompy paliwa?

Koszt naprawy usterki zależy od jej zakresu. Jeśli przyczyną problemu jest przepalony przekaźnik, cena nowego elementu zamknie się w 30-60 zł. Gorzej, gdy konieczna jest wymiana samej pompy paliwa – jej koszt waha się od 200 do nawet 5000 zł. Zazwyczaj trzeba liczyć się z wydatkiem ok. 500 zł. Wysoka cena nowego podzespołu może wynikać z tego, że pompa zintegrowana jest z innymi elementami i nie da się wymienić poszczególnych części. Niektórzy kierowcy decydują się więc na zainstalowanie używanej pompy paliwa, jednak nigdy nie wiadomo ile takowa wytrzyma. Koszt robocizny rozpoczyna się od ok. 200 zł, ale w rzeczywistości może być większy, w zależności od skomplikowania naprawy i diagnostyki.

Żywotność pompy paliwa wynosi ok. 200-300 tys. km przebiegu, a niektóre egzemplarze pracują bezproblemowo przez całe życie auta. Mimo to trzeba mieć na uwadze, że nie wszystkie usterki związane z pracą silnika mają swe źródło pod maską. Sprawdzenie pompy paliwa nie jest trudne, ale łatwo o niej zapomnieć. Wiele osób zaczyna więc od wymiany innych podzespołów, które okazują się sprawne. Jeśli rozpoznajesz objawy usterki we własnym samochodzie, umów wizytę na www.qservicecastrol.eu i zdiagnozuj auto w jednym z zaufanych serwisów.