11 min czytania
Świece żarowe odgrywają w silnikach wysokoprężnych ważną rolę. Ułatwiają rozruch silnika, co jest istotne zwłaszcza zimą. Ich żywotność jest ograniczona, dlatego regularna wymiana świec żarowych czeka większość silników Diesla. Jak wymienić świece żarowe? Teoretycznie jest to nieskomplikowane, ale w praktyce może przysporzyć niemałych problemów. Sprawdź, jak to zrobić profesjonalnie – wykręcanie urwanych świec żarowych bywa bardzo trudne.
Spis treści:
Problemy z zimowym uruchomieniem silników wysokoprężnych wynikają z ich konstrukcji. Silniki o zapłonie samoczynnym nie są bowiem wyposażone w świece zapłonowe, a zatem spalanie mieszanki paliwowo-powietrznej musi zostać zainicjowane w inny sposób. Aby do tego doszło, temperatura we wnętrzu komory spalania musi wzrosnąć nawet do 700°C. Temperatura ta jest osiągana poprzez quasi-adiabatyczne sprężanie powietrza w cylindrach.
Choć wysokie ciśnienie powietrza oraz wysoka temperatura paliwa są w stanie doprowadzić do samozapłonu, co jest podstawą działania silnika Diesla, nie w każdych warunkach jest to równie łatwe. Już poniżej 10°C przemiany chemiczne oleju napędowego spowalniają, przez co uruchomienie silnika jest trudniejsze. Rozwiązaniem problemu jest zastosowanie świec żarowych, które wspomagają jednostkę wysokoprężną w momencie rozruchu.
Polecamy artykuł: Wał korbowy – objawy usterki i sposoby naprawy
Świece żarowe w silniku Diesla nie są tym samym, co świece zapłonowe w silniku benzynowym. Te drugie pracują cały czas, wytwarzając kilkadziesiąt iskier na sekundę. Świece żarowe biorą udział jedynie podczas odpalania silnika, nagrzewając komory spalania do odpowiedniej temperatury. W ciągu kilku sekund są w stanie nagrzać powietrze w komorach do 800-1000°C, co stwarza idealne warunki do samozapłonu oleju napędowego. To właśnie dlatego należy odczekać kilka sekund pomiędzy włączeniem zapłonu a uruchomieniem rozrusznika. W tym czasie świece żarowe wykonują bardzo ważne zadanie.
Czy świece żarowe są niezbędne w silniku wysokoprężnym? Teoretycznie nie, gdyż w wysokich temperaturach da się uruchomić silnik i bez ich udziału. Jest to czasem możliwe także na mrozie, choć nie bezproblemowe. Nawet jeśli się to uda, jednostka może pracować ze znacznie gorszą kulturą i spalać dużo większą ilość paliwa. Dzieje się tak, bowiem w nowszych silnikach świece żarowe działają nie tylko w momencie rozruchu, ale również tuż po nim. W ten sposób komputer pokładowy koryguje warunki w komorach spalania i dogrzewa je do momentu uzyskania temperatury roboczej.
Dogrzewanie komór spalania ma wiele zalet. Pomaga zmniejszyć spalanie oraz emisję szkodliwych substancji do atmosfery, a także poprawia kulturę pracy jednostki. Z tego powodu warto być wyczulonym na działanie świec żarowych i wymienić je już po pierwszych objawach wyeksploatowania. Żywotność świec żarowych określa się na ok. 100 tys. km i po tym czasie najlepiej wymienić je na nowe lub przynajmniej sprawdzić w serwisie.
Podstawowym zadaniem świec żarowych jest ułatwienie rozruchu, dlatego problemy z odpaleniem silnika wysokoprężnego będą pierwszym objawem zużycia lub awarii. Początkowo może się to objawiać jedynie dłuższym niż zwykle kręceniem rozrusznikiem. Jakie symptomy mogą wskazywać, że za problemy odpowiadają akurat świece zapłonowe? Typowe oznaki to:
Warto pamiętać, że świece żarowe w nowoczesnych silnikach Diesla biorą udział w oczyszczaniu filtra cząstek stałych (DPF), dlatego ich poprawne działanie jest bardzo ważne. Jazda ze zużytymi świecami może doprowadzić do zapchania DPF-u niespaloną sadzą.
Podstawowe sprawdzanie świec żarowych nie jest trudne i można to zrobić nawet we własnym garażu. W pierwszej kolejności warto dowiedzieć się, czy na świecę podawane jest w ogóle zasilanie. Nie wymaga to demontażu świec, więc nie ma ryzyka uszkodzenia elementów. Jak i czym sprawdzić świece żarowe? Potrzebujesz do tego jedynie prostej probówki 12 V lub miltimetru. Dostępne są również specjalne testery świec żarowych, pokazujące ich stan na skali. W przypadku testerów wartość wskazań powinna zatrzymać się na zielonym polu.
Sprawdzając świece żarowe probówką lub kontrolką z żarówką, należy natomiast podłączyć jeden koniec do dodatniego bieguna akumulatora, a drugi do końcówki świecy. Jeśli dioda się nie zapala, oznacza to, że świeca jest uszkodzona i nie płynie przez nią prąd. Metoda ta nie powinna być jednak stosowana na świecach niskonapięciowych, które można w ten sposób uszkodzić. W niektórych przypadkach lepiej użyć amperomierza, którym sprawdzisz przepływ prądu przez układ. Sondy multimetru należy podłączyć szeregowo. Jeśli czujnik wskazuje zero, jest to równoznaczne z przepaleniem świec. Wartość ok. 1 oma świadczy o tym, że świeca działa.
Dowiedz się więcej: Wymiana wtryskiwaczy – wszystko, co musisz wiedzieć
Najbardziej wiarygodne jest jednak sprawdzanie świec żarowych po wyjęciu ich z głowicy silnika. Jest to ryzykowna metoda, bo wykręcanie świec żarowych nie należy do najłatwiejszych. Konstrukcja świec żarowych jest w gruncie rzeczy bardzo delikatna i o ukręcenie ich wcale nietrudno. Jeśli chcesz się tego podjąć, rób to bardzo ostrożnie.
Jak sprawdzić świecę żarową? Po wykręceniu jej podłącz ostrożnie przewód do końcówki świecy żarowej (tam, gdzie nakłada się fajkę) oraz do plusa akumulatora. Drugi przewód podłącz natomiast do części znajdującej się tuż nad grzałką oraz masy samochodu. Sprawna grzałka żarowa w kilka sekund rozgrzeje się do bardzo wysokiej temperatury (nawet 1300°C), dlatego pod żadnym pozorem nie przykładaj części grzewczej do żadnych przedmiotów, zwłaszcza łatwopalnych, a tym bardziej nie dotykaj jej dłonią. Jeśli świeca nagrzeje się do czerwoności, najprawdopodobniej jest sprawna.
W przypadku układu świec żarowych drugiej generacji warto sprawdzić też kody błędów w sterowniku. Świece działają bowiem niezależnie, a ewentualne błędy dla każdego cylindra zapisywane są oddzielnie. Podłączając interfejs diagnostyczny do gniazda OBDII w wielu przypadkach uda się więc znaleźć uszkodzoną świecę żarową nawet bez podnoszenia maski.
Wymiana świec żarowych nie w każdym aucie jest równie prosta. Wiele zależy od dostępu do świec. W nowoczesnych samochodach komora silnikowa ściśle wypełniona jest osprzętem, zatem dotarcie do świec żarowych może wymagać demontażu wielu elementów. Jeśli nie masz doświadczenia, pozostaw to zadanie mechanikom – w innym przypadku istnieje ryzyko uszkodzenia podzespołów lub układu elektrycznego.
Aby odkręcić świece żarowe, potrzebujesz specjalnego klucza nasadowego. Świece żarowe są zazwyczaj drobniejsze od zapłonowych, dlatego popularne rozmiary to: 8, 9, 10, 12, rzadziej 14 i 16 mm. Niestety, świece dokręcane są często ze zbyt dużym momentem, przez co odkręcenie ich może sprawić spory problem. Dodatkowo warunki panujące w głowicy sprzyjają zapieczeniu świec. Jeśli więc w trakcie odkręcania poczujesz duży opór, nie próbuj pokonać go siłą. Często kończy się to ukręceniem świec. Aby do tego nie dopuścić, rozgrzej silnik przed odkręcaniem świec i potraktuj gniazda preparatem penetrującym. Wysoka temperatura powinna rozszerzyć metal i poluzować świece żarowe w gniazdach.
Dowiedz się więcej: Samochód gaśnie podczas jazdy? Sprawdź, co może być przyczyną!
Jeśli jednak wykręcanie świec żarowych poszło pomyślnie, możesz przejść do montażu nowych elementów. Oczyść gniazda sprężonym powietrzem i zabezpiecz nowe świece smarem ceramicznym, odpornym na wysokie temperatury. Zapobiegnie to zapieczeniu gwintu i ułatwi odkręcenie podczas następnej wymiany świec żarowych. Pamiętaj, aby dokręcać świece kluczem dynamometrycznym, według zaleceń producenta. W innym przypadku możesz zerwać gwint, złamać świecę lub nawet uszkodzić głowicę. Nowe świece najlepiej wkręcać, gdy silnik nieco ostygnie. Jeśli zrobisz to na gorącym silniku, gwint może zacisnąć się mocniej, nawet mimo użycia odpowiedniej siły przy dokręcaniu.
Samodzielna wymiana świec żarowych wiąże się ze sporym ryzykiem. Smukłe i delikatne świece żarowe stosowane w dzisiejszych silnikach wysokoprężnych wykonane są z trwałych materiałów, ale stosunkowo łatwo je złamać. W wielu scenariuszach kończy się to koniecznością demontażu głowicy i gwintowania gniazd od nowa, co wiąże się ze sporym wydatkiem. Koszt wymiany świec żarowych w profesjonalnym serwisie nie jest wysoki, dlatego najlepiej od razu powierzyć to zadanie specjalistom. Każdy dobry warsztat dysponuje zestawem narzędzi do wykręcania urwanych świec żarowych, dlatego nawet w przypadku niepowodzenia mechanik jest w stanie uratować sytuację. Jeśli urwiesz świecę żarową we własnym garażu, do mechanika auto będzie musiało dotrzeć na lawecie.
Wymiana świec żarowych w serwisie samochodowym to zawsze najbezpieczniejsze rozwiązanie. Doświadczony mechanik już na etapie odkręcania świec zauważy wszelkie nieprawidłowości. W wielu przypadkach zwiększony opór podczas odkręcania starych elementów świadczy o zanieczyszczeniu. Trzeba wtedy oczyścić gwint w głowicy gwintownikiem, aby nowe świece żarowe nie zakleszczyły się ponownie. Wymaga to doświadczenia, bo do wnętrza głowicy nie mogą dostać się zanieczyszczenia. W tym celu pokrywa się gwintownik smarem.
– wyjaśnia ekspert Q Service Castrol.
Zarówno same świece żarowe, jak i ich wymiana, są nieco droższe od świec zapłonowych. Koszt pojedynczej sztuki waha się od kilkudziesięciu do ok. 200 zł, a każdorazowo należy wymieniać wszystkie świece. Koszt wymiany świec żarowych rozpoczyna się natomiast od ok. 80 zł, ale górna granica może sięgnąć nawet 300 zł. Wzrost ceny może być podyktowany koniecznością wykręcenia urwanej świecy żarowej lub gwintowaniem gniazda na nowo. Jeśli wykręcenie świecy wymaga demontażu i regeneracji głowicy, ceny ustalane są zazwyczaj indywidualnie.
Podejrzewasz, że świece żarowe w Twoim samochodzie wymagają już wymiany? Udaj się na diagnostykę do jednego z 500 serwisów Q Service Castrol. Doświadczeni specjaliści skontrolują silnik samochodu i wymienią zużyte oraz zepsute elementy na nowe. Wizytę umówisz online na stronie www.qservicecastrol.eu.
Eksperci Q Service Castrol to zespół doświadczonych fachowców: dziennikarzy motoryzacyjnych, inżynierów i mechaników. Razem opisują współczesną i sentymentalną motoryzację, odkrywają dla Was tajemnice techniki, budowy pojazdów, ich serwisowania i pielęgnacji.
Przygotowane przezEksperci Q Service Castrol
