Airbag – czym są i jak działają poduszki powietrzne? Wszystko, co musisz wiedzieć

Poduszki są dziś absolutnym standardem bezpieczeństwa na rynku. Zarówno w samochodach nowych, jak i używanych. Dziś w pojazdach może ich być nawet 10. Co musisz wiedzieć o poduszkach powietrznych? W tym materiale znajdziesz pełne kompendium wiedzy.

Spis treści:

• Historia poduszek powietrznych w samochodzie
• Jak działa poduszka powietrzna i jak chroni kierowcę?
• Rodzaje airbagów: poduszki czołowe, poduszki boczne i kurtyny powietrzne
• Czy system poduszek powietrznych jest awaryjny?
• Co oznacza świecąca się kontrolka airbagu?

Airbag to dziś element obowiązkowego wyposażenia samochodu. Jego zadaniem jest zmniejszenie skutków kolizji lub wypadku drogowego. Jest elementem bezpieczeństwa biernego, zupełnie jak pasy bezpieczeństwa. Z uwagi na zagrożenia czyhające na kierowców w ruchu drogowym, odgrywa ważną rolę we współczesnej motoryzacji.

Historia poduszek powietrznych w samochodzie

Prace koncepcyjne nad poduszką są datowane na lata 50. XX wieku. W latach 60. prace nad pomysłem przejął GM i Ford. Pierwsze auto z airbagiem pojawiło się na rynku w 1973 r. Zadebiutowało na rynku amerykańskim. Na Starym Kontynencie pierwsza poduszka pojawiła się w Mercedesie klasy S w 1982 r. I początkowo była dostępna wyłącznie za dopłatą. Przednie airbagi stały się obowiązkowe w Europie w 1998 r. Co ciekawe, poduszka powietrzna dla motocyklistów, która była zintegrowana z kamizelką lub kurtką, powstała w 1976 r.

• Ciekawostka jest taka, że w Europie wymiary poduszki powietrznej dla kierowcy to od 35 do 45 dm3. Poduszka powietrzna pasażera jest nawet dwa razy większa. Ma rozmiar wynoszący od 60 do 75 dm3.

Jak działa poduszka powietrzna i jak chroni kierowcę?

Poduszka powietrzna to specjalnie ukształtowany worek napełniany gazem wystrzelanym pirotechnicznie podczas zderzenia pojazdu. O ich odpaleniu decydują czujniki. Aktywacja poduszki powietrznej rozpoczyna się już po 10 milisekundach od uderzenia. Sygnał powoduje wystrzelenie poduszki z prędkością około 300 km/h. Czas pełnego wypełnienia dla airbagów czołowych to jakieś 40 milisekund. Poduszki boczne napełnią się w 10 milisekund.

• Airbag składa się z trzech elementów. Mowa o układzie uaktywniającym, generatorze gazu i elastycznym pojemniku. Jedną z części są też otwory wentylacyjne. To one pozwalają na wypuszczenie gazu z poduszki po wypadku.

Zderzenie czołowe np. na skrzyżowaniu równorzędnym powoduje powstanie potężnych przeciążeń. Siła oddziałuje m.in. na ciało kierowcy i pasażera oraz sprawia, że te przemieszczają się w kierunku przedniej części pojazdu. W efekcie istnieje duże ryzyko uderzenia górną częścią ciała lub głową o wnętrze pojazdu. Na przeszkodzie może stanąć nie tylko kierownica, ale nawet deska rozdzielcza. Poduszki powietrzne zmniejszają ryzyko wystąpienia poważnych urazów. Bo tworzą strefę buforową między ciałem pasażera a wnętrzem. Poduszki przednie dosłownie zatrzymują je na sobie.

Poduszki kurtynowe i boczne chronią ciała pasażerów głównie podczas zderzeń bocznych i dachowania. Sprawiają, że podróżujący korpusem nie uderzy w twarde elementy wykończenia kabiny w postaci słupków czy wewnętrznej krawędzi dachu samochodu.

Rodzaje airbagów: poduszki czołowe, poduszki boczne i kurtyny powietrzne

Historia zaczynała się od poduszki kierowcy. Później standardem stały się cztery i sześć airbagów. Podstawę podstaw stanowią:

• przednie poduszki powietrzne – kierowcy jest ukryta w kierownicy, pasażera w okolicy schowka.
• boczne poduszki powietrzne – znajdują się w zewnętrznych bokach oparć foteli. Bywają również stosowane dla pasażerów siedzących na tylnej kanapie – umieszcza się je w bocznej części oparcia. Tu często stanowią jednak opcjonalne wyposażenie.
• kurtyny powietrzne – montowane są w specjalnych otworach w okolicy podsufitki.

Kilka lat temu na rynku pojawiła się kolejna innowacja. Tą jest poduszka kolanowa. To system bezpieczeństwa, którego zadaniem jest ochrona kolan kierującego. Te uderzają w airbag, a nie elementy deski rozdzielczej czy kolumnę kierowniczą. To redukuje ilość obrażeń. Poza tym coraz częściej elementem bezpieczeństwa czynnego i biernego jest centralna poduszka. Ta otwiera się między fotelem kierowcy i pasażera.

Czy system poduszek powietrznych jest awaryjny?

Poduszki powietrzne wraz z osprzętem stanowią trwałe elementy konstrukcji pojazdu. W razie bezwypadkowej historii pojazdu potrafią wystarczyć nawet na całe życie pojazdu. I w tym czasie zazwyczaj nie wymagają ingerencji mechanika. Głównym powodem usterek są najczęściej wady fabryczne. Największa wpadka dotyczyła airbagów firmy Takata. Tu akcja naprawcza dotyczyła aż 100 mln urządzeń montowanych w szerokiej gamie pojazdów popularnych. Problem dotyczył zarówno rynku europejskiego, jak i amerykańskiego czy azjatyckiego.

Kluczowe jest to, że np. po wypadku obowiązuje zakaz montażu używanych poduszek powietrznych. Wyraźnie mówi o tym rozporządzenie ministra infrastruktury z dnia 28 września 2005 r. w sprawie listy wyposażenia i części, których ponowne użycie jest zabronione.

Co oznacza świecąca się kontrolka airbagu?

Pojawienie się pomarańczowej kontrolki poduszki na tablicy zegarów stanowi zazwyczaj sygnał ostrzegawczy. Może oznaczać awarię maty wykrywającej obecność pasażera, czujników zderzeniowych czy wypięcia się lub uszkodzenia wtyczki zasilającej. To zazwyczaj drobne i tanie w naprawie usterki. Wprawny mechanik poradzi sobie z ich usunięciem naprawdę szybko. Mimo wszystko nie można ich bagatelizować.

Siła napełniania poduszki sprawia, że pojawienie się kontrolki powinno być ważnym sygnałem ostrzegawczym. Kierowca nie powinien ruszać autem z miejsca. Bezpodstawne wypełnienie airbagu gazem podczas jazdy lub na postoju może zagrażać życiu lub zdrowiu pasażerów.

Warto też pamiętać o tym, że czasami kontrolka airbag nie oznacza niczego groźnego. Jej wyświetlenie się może bowiem oznaczać wyłączenie przedniej poduszki pasażera. Tak robi się w sytuacji, w której sadza się dziecko w foteliku na przednim siedzeniu. W takim przypadku airbag zawsze musi być dezaktywowany.