Nie widać go, a chroni samochód przed kradzieżą. Jak zatem działa i czym tak właściwie jest? Dziś samochody wyposażone w immobilizer to rynkowy standard. Warto zatem poznać odpowiedź na te i kilka innych pytań.
Spis treści:
Immobilizer w ostatniej dekadzie XX wieku był hasłem sztandarowym praktycznie wszystkich producentów motoryzacyjnych w Polsce. W końcu immobilizer daje realne zabezpieczenie pojazdu przed kradzieżą. A był dołączany do fabrycznie nowych aut za darmo. W tamtym czasie opcja ta była ważna jako kolejny element zwiększania bezpieczeństwa pojazdu, które wypełnia m.in. system wspomagania ADAS. Szczególnie że prawdopodobieństwo kradzieży pojazdu okazywało się naprawdę wysokie. Każdego dnia z polskich dróg znikało bowiem aż 219 samochodów!
Czym jest immobilizer?
Immobilizer to elektroniczne zabezpieczenie samochodu przed kradzieżą. System wbudowany w samochodowy kluczyk zawiera kod, który pozwala na odblokowanie układu zapłonowego. Zasada działania jest dość prosta. A jego historia naprawdę długa. Pierwsze tego typu rozwiązanie zostało opatentowane w roku 1919. Stało się natomiast standardem na europejskim rynku motoryzacyjnym jeszcze na początku lat 90. XX wieku.
Jak konkretnie działa immobilizer? Kierowca wkłada kluczyk do stacyjki. Ten jest wyposażony w transponder. Pastylka wysyła następnie sygnał z zapisanym kodem do jednostki sterującej. Gdy centralka dojdzie do wniosku, że pin zabezpieczenia samochodu jest zgodny z tym zapisanym w jej pamięci, proces sprawdzający się kończy. Komputer zdejmuje blokadę zapłonu i sprawia, że kierowcy uda się uruchomić silnik. W ten sposób właściciel pojazdu zyskuje asa w rękawie, którego złodziej z pewnością nie może ignorować.
- W sytuacji, w której centralka miałaby problem z komunikacją z transponderem, a konkretnie pojawiłaby się niezgodność kodów, nie będzie możliwości odpalenia silnika. Poza tym w takim przypadku na tablicy zegarów pojawi się kontrolka koloru pomarańczowego informująca kierującego o tym, że zabezpieczenie nie zostało zdjęte.
Budowa immobilizera. Jak działa proste zabezpieczenie antykradzieżowe?
Immobilizer tak naprawdę składa się z dwóch części. W obudowie kluczyka znajduje się nadajnik sygnału kodu. W kolumnie kierowniczej umieszczony jest natomiast odbiornik. Oczywiście urządzenia są też sparowane z obwodem elektronicznym, który ocenia czy kod pin wysłany przez transponder w kluczyku i ten zapisany w pamięci są identyczne. Gdy sygnały są identyczne, elektronika wysłała sygnał do tzw. blokady zapłonu, a więc immobilizer musi być połączony również ze sterownikiem silnika. Budowa systemu nie jest skomplikowana. Obwody wchodzące w skład jego infrastruktury są też niezwykle proste technologicznie.
- Jak wygląda immobilizer w kluczyku? To coś na kształt niewielkiej pastylki zatopionej pod obudową.
- Dziś immobilizer to urządzenie, które jest wbudowane w kluczyk od samochodu. Nie zawsze jednak tak było. Czasami przyjmował formę dodatkowego pilota czy też pastylki. Tą należało przyłożyć do czytnika zamontowanego na kolumnie kierowniczej.
- Warto pamiętać o tym, że wraz np. ze zgubieniem kluczyka od auta rośnie ryzyko kradzieży. Dlatego w takim przypadku należy nie tylko wyciągnąć zapasowy klucz z szafy. Właściciel powinien przede wszystkim zastanowić się nad montowaniem nowego zabezpieczenia.
Awarie immobilizera. Objawy i naprawa
Immobilizer jest bardzo prostym urządzeniem. Jego awarie zazwyczaj związane są zatem z trzema aspektami. Mowa o mechanicznym uszkodzeniu kluczyka (w tym jego obudowy), zużyciu kluczyka lub problemie spowodowanym uszkodzeniem przez wodę. Objawy problemów będą przede wszystkim dwa.
- Podczas rozruchu na tablicy zegarów pojawi się kontrolka immobilizera. Początkowo może się zapalać i gasnąć samoczynnie lub po ponownym włożeniu kluczyka do stacyjki. Takie objawy awarii staną się pierwszymi symptomami mówiącymi o tym, że immobilizer w kluczyku jest zepsuty. Ewidentnie ma problem z rozkodowaniem centralki w pojeździe.
- Immobilizer bywa nazywany przez mechaników unieruchamiaczem silnika. Jego usterka sprawi zatem, że problem z odpalaniem będzie miał nie tylko złodziej, ale także i kierowca. Z tego powodu problem z immobilizerem często bywa mylony z uszkodzeniem pompy paliwowej.
Co zrobić w sytuacji, w której immobilizer samochodowy nie chce włączyć zapłonu? Kierowca nie ma szerokiego pola do popisu. W sytuacji, w której awaria pojawiła się np. pod domem lub blisko miejsca zamieszkania, może spróbować odpalić silnik przy pomocy kluczyka zapasowego. W pozostałych przypadkach konieczne będzie skorzystanie z usług serwisu. Tyle że auto być może będzie musiało trafić do warsztatu na lawecie.
Ile kosztuje nowy immobilizer?
Warsztaty wykonują przede wszystkim trzy naprawy immobilizerów. Mowa o:
- Immobilizer składa się z transpondera w kluczyku. To właśnie on często ulega uszkodzeniu. Jego naprawa staje się konieczna, gdy na jednym kluczyku kontrolka immobilizera zapala się na stałe na desce rozdzielczej, a na drugim gaśnie i możliwy jest rozruch jednostki napędowej. Wykonanie diagnostyki i procedury naprawy nie jest drogie. Kosztuje na ogół od 100 do 200 zł.
- Niektórzy kierowcy mają pecha i borykają się z usterką centralki. Tu immobilizer najczęściej nie działa na żadnym z kluczyków. W efekcie samochód nie będzie mógł odpalić i odjechać z miejsca. Wymiana centralki wraz z kodowaniem kluczyków stanowi koszt wynoszący nawet 1000 zł.
- Problem dotyczy też zgubienia jednego z kluczyków. Ile kosztuje nowy immobilizer? Kwoty mogą oscylować w granicy kilku tysięcy złotych. Decyduje o tym konieczność zakupu i programowania nowych kluczyków. Choć całe szczęście immobilizer można też zakodować na nowo wraz ze starymi kluczykami. Kodowanie centralki i transponderów kosztuje kilkaset złotych.
Immobilizera a ubezpieczenie OC i AC oraz kradzież samochodu
Obecność czy też uszkodzenia immobilizera nie mają żadnego znaczenia z punktu widzenia ubezpieczenia OC pojazdu. Obowiązkowa polisa nie obejmuje bowiem ochrony na wypadek kradzieży auta. Chroni jedynie ofiary wypadku. Inaczej wygląda sytuacja w przypadku autocasco. Problem z urządzeniem sterującym immobilizerem może się stać podstawą do odmowy wypłaty odszkodowania – tak jak brak ważnego przeglądu technicznego. Immobilizer stanowi bowiem podstawowe zabezpieczenie, które jest wymagane przez OWU polisy AC. Oczywiście immobilizer jest montowany w samochodzie. W efekcie np. w razie kradzieży ubezpieczycielowi ciężko będzie stwierdzić czy udowodnić uszkodzenie systemu zabezpieczającego pojazd.
Autor tekstu:
Eksperci Q Service Castrol to zespół doświadczonych fachowców: dziennikarzy motoryzacyjnych, inżynierów i mechaników. Razem opisują współczesną i sentymentalną motoryzację, odkrywają dla Was tajemnice techniki, budowy pojazdów, ich serwisowania i pielęgnacji.