10 min czytania
Czarne napisy na białym tle – tablice rejestracyjne w Polsce już od dawna mają ten wzór. Coraz rzadszym widokiem są już czarne tablice rejestracyjne, wydawane od 1976 do 2000 roku. Ich miejsce zajmują powoli zielone tablice rejestracyjne, które już niebawem mogą stać się równie powszechnym widokiem, co białe tablice. Jakie kolory tablic rejestracyjnych można spotkać na polskich drogach i co oznaczają?
Spis treści:
Współczesne tablice rejestracyjne zostały wprowadzone 31 marca 2000, a przyczyną zmian była reforma podziału administracyjnego w Polsce. Zmiana liczby województw sprawiła, że rejestracje otrzymały nowe oznaczenia, a przy okazji kolor – zamiast białych napisów na czarnym tle nowe oznaczenia mają czarne napisy na białym tle. Pierwsze tablice nowego typu wydawano 1 maja 2000 roku. Ciekawostką jest fakt, że kierowcy posiadający samochody ze starymi tablicami nie musieli wymieniać ich na nowe i wciąż można spotkać na Polskich drogach egzemplarze aut „na starych blachach”. Jakie jeszcze warianty tablic można spotkać w Polsce?
Widok standardowych tablic rejestracyjnych w Polsce zdążył się już opatrzeć. Białe tablice rejestracyjne obowiązują w Polsce już przeszło 20 lat. Tablice rejestracyjne mają rozmiar 520 x 114 mm, czarne znaki i niebieski prostokąt po lewej stronie. Warto jednak wiedzieć, że przez ten czas przeszły ewolucję, którą nie każdy kierowca dostrzegł.
System tworzenia oznaczeń tablic rejestracyjnych jest ujednolicony, co oznacza, że pierwsze dwie lub trzy litery są wyróżnikiem miejsca i wskazują na województwo oraz powiat zarejestrowania pojazdu. Taką informacyjną rolę odgrywały jednak do 31 stycznia 2022 roku, czyli do momentu zniesienia obowiązku przerejestrowywania pojazdu.
Jak rozpoznać, z jakiego województwa i powiatu jest dany samochód? Wyróżnik miejsca oznaczony jest dwiema lub trzema literami. Pierwsza z nich wskazuje województwo:
Dalsze litery na tablicach zwyczajnych informują o powiecie. W tym celu stosuje się jedno lub dwuliterowe wyróżniki. Te pierwsze dotyczą miast na prawach powiatów oraz dzielnic Warszawy, natomiast wyróżniki dwuliterowe stosuje się w powiatach ziemskich. Budowa numeru standardowych tablic zawiera najczęściej 7 znaków, np. 2 litery (wyróżnik województwa i powiatu) oraz 5 cyfr. Jeśli wyróżnik miejsca składa się z 3 liter, np. PKN lub KRA, wyróżnik pojazdu ma 4 cyfry. W wielu przypadkach zasób kombinacji cyfrowych jest zbyt mały, dlatego stosuje się kombinację cyfr i liter. W wyróżniku pojazdu nie stosuje się jednak liter B, D, I, O i Z, bowiem są one zbyt podobne do cyfr 8, 0, 1 i 2.
W niektórych przypadkach kierowca może skorzystać ze zmniejszonych lub dwurzędowych tablic rejestracyjnych. Te pierwsze mają wymiary 305 x 114 mm i są zbliżone do tablic amerykańskich (305 x 152 mm). Dwurzędowe tablice zmniejszone, znane z Fiatów 126p, mają natomiast wymiary 305 x 214 mm i są odpowiednikiem japońskich tablic (330 x 165 mm). Choć jakiś czas temu tablice zmniejszone cieszyły się dużą popularnością, w założeniu dedykowane są wyłącznie sprowadzonym pojazdom, których konstrukcja uniemożliwia zastosowanie standardowej rejestracji.
Polecamy artykuł: Przegląd techniczny samochodu – wszystko, co powinieneś o nim wiedzieć!
Po nowelizacji przepisów pomniejszone tablice rejestracyjne obowiązujące od 1 lipca 2018 nie mogą być stosowane w samochodach, do których da się zamontować klasyczną wersję, a taka samowola może skutkować zatrzymaniem dowodu rejestracyjnego. Należy też pamiętać, że pomniejszone tablice mają jedynie cztery znaki, zatem liczba możliwych kombinacji jest mocno ograniczona. Dla każdego wyróżnika województwa da się przypisać jedynie 17 379 kombinacji.
Ważną zmianą jest też to, że obecnie można wyrobić dodatkową tablicę jednorzędową, montowaną na bagażniku rowerowym. Dawniej nie było takiej możliwości, dlatego wielu kierowców narażało się na mandat, jeżdżąc z zasłoniętą tablicą rejestracyjną.
Alternatywą dla zwykłych tablic rejestracyjnych są tablice indywidualne, w których 3, 4 lub 5-literowy wyróżnik ustalany jest przez samego właściciela. Warunkiem jest to, że nie może on zawierać treści obraźliwych lub niezgodnych z zasadami współżycia społecznego. Czas oczekiwania na tablice indywidualne to ok. 3 tygodnie. Decydując się na taki wariant kierowca, musi liczyć się z wydatkiem 1000,50 zł.
Od 31 stycznia 2022 roku nie trzeba wymieniać tablic rejestracyjnych po zakupie samochodu. Po wprowadzeniu tzw. pakietu deregulacyjnego numer rejestracyjny jest obecnie przypisany do pojazdu, a nie do miejsca zamieszkania/zameldowania kierowcy. To duże ułatwienie, bowiem skraca czas przerejestrowywania pojazdu i zmniejsza koszty o 80 zł. Wcześniej wymiana tablic była konieczna i to nie tylko po sprzedaży samochodu do innego powiatu, ale też po zmianie miejsca zamieszkania.
Obecnie kolorowe tablice rejestracyjne nie są jeszcze powszechne, ale na ulicach dużych miast można je spotkać coraz częściej. Szczególnie dużą popularność zyskują zielone tablice rejestracyjne, które w dobie restrykcyjnych norm spalin oraz stref czystego transportu mogą zdominować centra miast. Żółte i niebieskie tablice rejestracyjne są wyraźnie rzadsze, ale również można się z nimi spotkać. Co oznaczają poszczególne kolory tablic?
Nie bez przyczyny zielone tablice rejestracyjne można ujrzeć głównie na nowoczesnych samochodach. Są one bowiem zarezerwowane dla pojazdów bezemisyjnych. Do tej grupy zaliczają się zarówno auta elektryczne zasilane ogniwami, jak i samochody wodorowe. Te drugie w gruncie rzeczy również są pojazdami elektrycznymi, jednak zamiast dużych i ciężkich akumulatorów mają zbiornik z wodorem oraz ogniwa paliwowe.
Zielone tablice rejestracyjne dostępne są w Polsce od 1 stycznia 2020 roku. Przydzielane są automatycznie do każdego nowo rejestrowanego pojazdu. Na zielonym znajdują się czarne litery oraz cyfry, które mają identyczną budowę jak te na białych tablicach. Zielone tablice rejestracyjne oznaczone są też niebieskim eurobandem z symbolem państwa i dwunastoma gwiazdkami, a także nalepką legalizacyjną. Czerwona nalepka świadczy o tym, że mamy do czynienia z samochodem elektrycznym, natomiast żółtą naklejkę legalizacyjną otrzymują auta wodorowe.
Przeczytaj również: Taryfikator punktów karnych
Wyróżnienie pojazdów bezemisyjnych innym kolorem tablic pełni ważną funkcję. Pozwala służbom oraz innym kierowcom w prosty sposób odróżnić auta spalinowe od elektrycznych. Dlaczego to istotne? Chociażby dlatego, że auta bezemisyjne mają szereg przywilejów. Kierowca prowadzący auto elektryczne lub zasilane wodorem może poruszać się po niektórych buspasach oraz wjeżdżać do „zielonych stref”, a w wielu miastach również za darmo zaparkować w strefach płatnego parkowania.
Właściciele samochodów elektrycznych zarejestrowanych przed 1 stycznia 2020 roku nie mają obowiązku wymiany tablic rejestracyjnych na nowe. Mogą legalnie korzystać ze standardowych, białych rejestracji. Aby jednak korzystać z przywilejów bez narażania się na kontrolę policji, warto złożyć wniosek o nowe tablice. Łączny koszt wyrobienia zielonych tablic rejestracyjnych wynosi 93 zł.
Dla odmiany żółte tablice rejestracyjne można spotkać wyłącznie w starszych samochodach – tych, które mają przynajmniej 25 lat (lub 30 lat w województwie mazowieckim, wielkopolskim i świętokrzyskim). Są one zarezerwowane dla pojazdów zabytkowych. Nie oznacza to jednak, że otrzymuje je każdy pojazd, który w chwili rejestracji ma 25 lat. Żółte tablice rejestracyjne wyrabiane są na wniosek kierowcy, a pojazd musi być uznany za zabytkowy przez konserwatora zabytków. Dodatkowo model nie może być produkowany przynajmniej od 15 lat, a sam egzemplarz musi składać się z minimum 75% oryginalnych części.
Korzyścią wynikającą z wyrobienia żółtych tablic jest, chociażby dożywotni przegląd techniczny. Możliwe jest również skorzystanie z preferencyjnego ubezpieczenia OC, uruchamianego wyłącznie w okresie wyjazdu na publiczne drogi (minimum miesiąc). Koszt przerejestrowania pojazdu na żółte tablice to ok. 1200-1400 zł. Cena ta uwzględnia nie tylko wyrobienie nowych tablic, ale też opłatę dla rzeczoznawcy oraz koszt badania technicznego.
Niebieskie tablice rejestracyjne należą niewątpliwie do najrzadziej spotykanych, a najczęściej można je dostrzec w Warszawie. To dlatego, że przypisane są do pojazdów przedstawicieli:
Oprócz niebieskiego tła wyróżnikiem są też białe litery. Na niebieskich tablicach dyplomatycznych nie znajduje się niebieski pasek Unii Europejskiej ani żaden inny symbol. Pojazdy wyposażone w niebieskie tablice rejestracyjne objęte są szczególnymi przywilejami. Choć policja może je kontrolować, funkcjonariusz nie nałoży na kierowcę mandatu ani punktów karnych. Dodatkowo samochody dyplomatyczne nie mogą być kontrolowane pod względem technicznym. W razie jakichkolwiek nieprawidłowości lub podejrzeń policjant musi więc zgłosić sprawę do Ministerstwa Spraw Zagranicznych.
Rzadkim widokiem na polskich drogach są już czarne tablice rejestracyjne. Czarne „blachy” wz. 1976 z białymi literami stanowią dziś nie lada ciekawostkę i w Internecie można spotkać sporą rzeszę ich zwolenników. Czarne tablice rejestracyjne nie zawierają żadnych dodatkowych oznaczeń, pasków i symboli, a jedynie białe litery oraz cyfry. Użytkowanie ich w 2023 roku jest całkowicie legalne, mimo że wydziały komunikacji nie wydają ich już od 23 lat. Najczęściej znikają w momencie sprzedaży, przerejestrowania lub złomowania samochodu.
To nie koniec różnic w kolorystyce i budowie polskich tablic rejestracyjnych. Ważną grupę stanowią także te z białym tłem, ale kolorowymi napisami. Co oznaczają poszczególne typy rejestracji?
Jeśli zamierzasz przerejestrować samochód lub zarejestrować nowy pojazd, znajomość zasad dobierania tablic może Ci pomóc. Pamiętaj także, aby przed zakupem nowego auta dokładnie sprawdzić je w serwisie. Przegląd samochodu wykonasz w jednym z serwisów Q Service Castrol. Umów termin wizyty przez Internet na www.qservicecastrol.eu.
Eksperci Q Service Castrol to zespół doświadczonych fachowców: dziennikarzy motoryzacyjnych, inżynierów i mechaników. Razem opisują współczesną i sentymentalną motoryzację, odkrywają dla Was tajemnice techniki, budowy pojazdów, ich serwisowania i pielęgnacji.
Przygotowane przezEksperci Q Service Castrol
