Regeneracja skrzyni biegów – jak to zrobić i kiedy to ma sens?

Skrzynia biegów to istotny element samochodu. Bez niej auto nie ruszy z miejsca. I choć mechanizmy wypadają mocno optymalnie pod względem trwałości, nawet im mogą się przydarzyć usterki. Co się psuje w manualnych przekładniach? Ile kosztuje naprawa?

Spis treści:

• Jak działa skrzynia biegów?
• Lista usterek w skrzyni biegów manualnej
• Na czym polega naprawa skrzyni biegów?
• Ile kosztuje regeneracja skrzyni biegów?
• Kiedy większy sens ma wymiana zamiast naprawy manualnej skrzyni biegów?

Usterka skrzyni biegów to czarny scenariusz dla każdego samochodu. Decyduje o tym cena demontażu i rozebrania przekładni oraz części zamiennych. Warto jednak pamiętać o tym, że jazda na zregenerowanej przekładni przywraca autu pełną sprawność. Na czym polega regeneracja?

Jak działa skrzynia biegów?

Skrzynia biegów jest mechanizmem służącym do przełożenia mocy wytworzonej przez silnik na koła. Bez niej samochód z w pełni sprawnym silnikiem nie byłby w stanie ruszyć z miejsca. Poza tym skrzynia biegów pozwala na stosowanie przełożeń. Te odpowiadają za zwielokrotnienie tej samej prędkości obrotowej i uzyskanie wyższej prędkości jazdy.

Przekładnie składają się z serii przekładni zębatych, które współpracują ze sprzęgłem czy czasami także kołem dwumasowym. W skrzyni automatycznej, zamiast sprzęgła, stosowana może być też przekładnia hydrokinetyczna. Ich elementem jest także obudowa, synchronizatory, łożyska czy mechatronika sterująca w przypadku automatów.

• Dla przykładu mechanizmy dwusprzęgłowe DSG posiadają dwa sprzęgła. Przekładnie bezstopniowe działają z kolei na całkowicie innej zasadzie.

Lista usterek w skrzyni biegów manualnej

Mechaniczna skrzynia biegów jest mechanizmem charakteryzującym się wysoką żywotnością. Potrafi bezawaryjnie pokonać nawet 500 czy ponad 500 tys. km. Najczęstszy powód wcześniejszego zużycia podzespołu leży po stronie eksploatacyjnej lub wynika z wad fabrycznych. Pierwszy z nich dotyczy np. nieprawidłowych nawyków kierowcy (w tym ostrego stylu jazdy) lub długotrwałego użytkowania uszkodzonego sprzęgła. Na czym może polegać awaria? Może dotyczyć:

• zużycia łożysk (czasami to wynik wady fabrycznej),
• naruszenia synchronizatorów,
• starcia kół zębatych,
• uszkodzenia linek i popychaczy,
• zatarcia przekładni z uwagi na brak oleju,
• ślizgania się sprzęgła,
• przeciążenia koła dwumasowego.

Samochód będzie sygnalizował awarię skrzyni biegów. Kierowca powinien zwrócić uwagę m.in. na kłopoty ze zmianą biegów, hałasy generowane przez koła zębate występujące podczas wrzucania kolejnych przełożeń, wycieki oleju przekładniowego występujące w okolicy skrzyni biegów czy wibracje pochodzące z przekładni i pojawiające się w czasie zmian biegów.

• Czy konieczna jest regularna wymiana oleju w skrzyni manualnej? Mechanicy wbrew zapewnieniom producentów coraz częściej mówią, że tak. Zalecają, aby dla wydłużenia trwałości mechanizmu, zmieniać w nim środek smarny co 80 do 100 tys. km. Koszt wymiany oleju w takim przypadku wynosi od 250 do 500 zł.

Na czym polega naprawa skrzyni biegów?

W pierwszej kolejności skrzynię biegów należy wymontować z pojazdu. Do tego konieczny jest podnośnik i specjalny stół lub wieszak, ewentualnie kanał. Kolejnym krokiem jest rozebranie elementów skrzyni. Dopiero w tym momencie mechanik może dokonać oceny skali zniszczenia podzespołu. To na tym etapie wskazana zostanie konkretna cena usługi i jej zakres. Po wymianie części pracownik warsztatu może przystąpić do złożenia mechanizmu i jego ponownego montażu w pojeździe. Wykonanie pełnej procedury jest pracochłonne.

Kluczowe jest to, że regeneracja skrzyni biegów z uwagi na demontaż obudowy, wymaga również wymiany oleju w przekładni. Podczas ponownego montażu elementów nie można zastosować przepracowanego smarowidła. Wymiana środka będzie jednak wliczona w wartość usługi mechanika. Kierowca nie musi się zatem obawiać dodatkowego kosztu.

Ile kosztuje regeneracja skrzyni biegów?

Usuwanie usterek skrzyni biegów nie jest tanie. Właściciel samochodu zapłaci przeciętnie od 4 do 5 tys. zł. Choć ostateczna kwota w dużej mierze jest uzależniona od tego, jakie elementy napędu ulegają zużyciu i czy trzeba jednocześnie zmienić np. sprzęgło. Dla przykładu same łożyska skrzyni kosztują od 300 do 1000 zł. A przecież mogło jeszcze dojść do zniszczenia kół zębatych i synchronizatorów.

• Koszty są wysokie, ale nie warto oszczędzać. Naprawa skrzyń biegów wymaga dużej wiedzy. A mechanik znający się na temacie, będzie słono liczył robociznę w przypadku swoich usług. To naturalne. Oszczędności i wybór mniej fachowego warsztatu może oznaczać ponowną i naprawdę szybką awarię mechanizmu.
• Kierowcy bojący się tego, ile kosztuje naprawa skrzyni manualnej, powinni poczytać o automatach. Automatyczne skrzynie biegów korzystające z układów dwusprzęgłowych mają koszty naprawy startujące dopiero od 7 tysięcy złotych. Tyle potrafi kosztować sama wymiana układu wysprzęglającego. Naprawa klasycznego automatu jest niewiele tańsza.

Kiedy większy sens ma wymiana zamiast naprawy manualnej skrzyni biegów?

Może się okazać, że uszkodzona skrzynia biegów nie kwalifikuje się do wymiany. Powód? Cena naprawy jest nadmierna z uwagi na uszkodzenie kół zębatych i konieczność wymiany łożysk. Czasami też wymiana uszkodzonych elementów nie jest możliwa, bo nie są dostępne jako części zamienne. W takiej sytuacji kierowca ma dwa wyjścia. Może kupić nową lub używaną skrzynię ręczną. W przypadku skrzyni z drugiej ręki warto postarać się ocenić jej stan. Tak, aby dopiero po jej zamontowaniu nie okazało się, że nosi ona analogiczne uszkodzenia.

Zdecydowanie tańszym rozwiązaniem jest skrzynia używana. Ich ceny startują już od 500 do 600 zł. Najdroższe są wyceniane na 3 do 3,5 tys. zł. W tym samym czasie nowe kosztują od 5 do kilkunastu tysięcy złotych. Warto pamiętać, że w przypadku używanych mechanizmów kierowca nie może liczyć np. na gwarancję. Co najwyżej oferowane są skrzynie z gwarancją rozruchową. To wszystko. Do sumy trzeba doliczyć koszt wymiany. Ten wynosi od minimum 600 do 1000 zł.