12 min czytania
Układ chłodzenia jest jednym z gwarantów sprawnej pracy silnika. A kluczowym jego elementem jest pompa cieczy chłodzącej. Uszkodzona pompa wody prędzej lub później doprowadzi do poważnej usterki. Sprawi, że jednostka napędowa przegrzeje się i będzie wymagać naprawy wartej tysiące złotych. Dlatego powinieneś wiedzieć, jak diagnozować jej problemy oraz na jakie koszty przygotować się w razie jej niesprawności. Przeczytaj artykuł i dowiedz się więcej.
Pompa wody odgrywa ważną rolę w silniku Twojego samochodu. To ona gwarantuje obieg płynu chłodzącego w układzie. W skrócie: dostarcza ciśnienie, które pobudza krążenie cieczy w przewodach. Dzięki temu najpierw płyn odbiera nadmiar temperatury z bloku silnika i głowicy, a następnie oddaje ją do nagrzewnicy i chłodnicy. Dzięki temu jednostka napędowa zamontowana w Twoim aucie może utrzymać temperaturę roboczą w czasie jazdy (tj. jakieś 90 do 95 stopni Celsjusza). Temperatura ta jest konieczna, chociażby do zoptymalizowania zapotrzebowania na paliwo. Zbyt wysoka okaże się jednak groźna.
Uszkodzona pompa wody nie będzie w stanie wygenerować w układzie wystarczającego ciśnienia. W efekcie płyn przestanie swobodnie krążyć między silnikiem a chłodnicą. A ten efekt musi doprowadzić do kumulowania ciepła wewnątrz jednostki napędowej. Jeżeli w porę nie zareagujesz na rosnącą temperaturę motoru, dojdzie do poważnego uszkodzenia. Możliwym scenariuszem jest pęknięcie uszczelki pod głowicą czy nawet bloku silnika. To będzie oznaczać dla Ciebie koszty naprawy liczone w tysiącach złotych.
Na początek nieco teorii. Pompa wody w gruncie rzeczy jest urządzeniem dość prostym i typowo mechanicznym. Działa trochę na zasadzie podobnej do turbosprężarki. Z jednej strony pobiera napęd z układu rozrządu lub paska zewnętrznego i za pomocą wału przekazuje go do wirnika wmontowanego do układu chłodzenia. Specjalnie zaprojektowane łopatki pobudzają krążenie płynu. Taka zasada działania daje Ci dość ważną informację – skoro pompa wody czerpie moment obrotowy z paska, interwał jej wymiany jest ściśle powiązany z trwałością tego właśnie elementu.
Skoro pompa wody może być napędzana paskiem rozrządu, czemu nie jest napędzana łańcuchem rozrządu? Łańcuch co do zasady jest rozwiązaniem długowiecznym (starczy często na całe życie silnika). Pompa niestety nie. Wymienia się ją przeciętnie co jakieś 60 do 160 tys. km. W jednostkach posiadających łańcuch umieszczenie pompy wody w układzie rozrządu musiałoby zatem oznaczać wyznaczenie interwału wymiany samego łańcucha, a to nie miałoby sensu. Dlatego przy zastosowaniu w silniku łańcucha lepszym pomysłem jest przeniesienie napędu pompy wody do paska zewnętrznego.
Jednak o ile nawet dziś pompa wody jest elementem typowo mechanicznym, coraz częściej w celu usprawnienia przepływu płynu chłodniczego stosowane są pompy wspomagające o napędzie elektrycznym. A czasami nawet pompy elektryczne zastępują klasyczny mechanizm. Dzieje się tak np. w hybrydach. Powód za tym przemawiający jest oczywisty. Inżynierowie eliminują bowiem paski napędowe. W hybrydach np. japońskich nie ma ich wcale.
Pompa wody najczęściej ulega usterce z dwóch powodów. Pierwszym z nich mogą być wady materiałowe i błędy popełnione przez producenta na etapie produkcji. W takim przypadku mechanizm jest wymieniany w ramach roszczenia gwarancyjnego. Drugim okazują się Twoje zaniedbania. Bo zdarza się, że ignorujesz interwał wymiany pompy określony przez producenta. Czasami decyduje o tym niewiedza, a czasami oszczędności. Tyle że oszczędności są pozorne, bo przepracowany mechanizm bardzo szybko da znać, że wymaga wymiany.
Popularnym powodem uszkodzenia pompy wody jest też stosowanie płynu chłodniczego niskiej jakości. Z cieczy takiej pod wpływem pracy i temperatury często wytrącają się chlorki, a te przyspieszają proces korozji pompy.
Jakie są objawy uszkodzenia pompy wody? Musisz zwrócić uwagę przede wszystkim na trzy z nich.
W powyższym akapicie wycieki pojawiające się w obrębie pompy wody potraktowaliśmy dość ogólnikowo. Bo choć rzeczywiście w 80% przypadków świadczą o zużyciu mechanizmu, nie zawsze tak musi być. Czasami wyciek jest objawem normalnym i nie ma nic wspólnego z tym, że została uszkodzona pompa wody. Dzieje się tak przede wszystkim w sytuacji, w której nowy mechanizm był dopiero co zamontowany w pojeździe. Wtedy w okolicy korpusu może się pojawić delikatny wyciek płynu. Nie musisz się nim martwić.
Czasami bywa też tak, że nawet większy wyciek płynu chłodniczego nie świadczy o tym, że w Twoim aucie właśnie ujawniły się objawy uszkodzonej pompy wody. Bo w sytuacji, w której mechanizm był niedawno wymieniany, nieszczelność może świadczyć o błędzie popełnionym przez mechanika. Tak, w takim przypadku konieczne jest ponowne rozebranie napędu i wymiana paska. Tyle że teraz procedurę na własny koszt powinien wykonać warsztat, któremu wcześniej zleciłeś naprawę.
Załóżmy, że objawy uszkodzenia pompy wody dopiero uwidaczniają się w Twoim samochodzie. Czy to oznacza, że jeszcze przez pewien czas możesz jeździć autem? Tu mamy dla Ciebie przestrogę. Pod żadnym pozorem tego nie rób. Gdy zauważysz problem z układem chłodzenia, natychmiast umów wizytę u mechanika. Bo o ile dziś objawy są symboliczne, o tyle jutro pompa może po prostu przestać tłoczyć ciecz w układzie. Do momentu jej rozebrania nigdy nie będziesz w stanie określić stopnia zużycia. Nigdy nie będziesz też zatem wiedział, ile jeszcze wytrzyma mechanizm.
Gdyby powyższe wskazówki były dla Ciebie za mało sugestywne, przedstawimy Ci jeszcze czarny scenariusz. Jeżeli w porę zareagujesz na nagłą awarię pompy wody, wystarczy holowanie auta do warsztatu. Gdy zorientujesz się zbyt późno, silnik w Twoim pojeździe ulegnie przegrzaniu. A to będzie oznaczać konieczność remontu jednostki i wymiany rozrządu. W skrócie: mechanik wystawi Ci fakturę opiewającą na kwotę rzędu kilku tys. zł. W skrajnym przypadku może się okazać, że silnik w ogóle nie będzie nadawał się do naprawy.
A więc odpowiedź na pytanie, czy można jeździć z uszkodzoną pompą wody, zawsze powinna być przecząca. Nie można! Zauważyłeś problem? Od razu zadzwoń do mechanika.
O tym, na czym polega naprawa pomp wodnych, opowie nasz ekspert. Wypowiedzi udzielił mechanik pracujący w sieci Q Service Castrol.
Zauważyłeś w swoim samochodzie objawy uszkodzonej pompy wody? Nigdy i pod żadnym pozorem ich nie bagatelizuj. Pompa jest mechanizmem dość prostym, jej usterka pociąga za sobą jednak poważne skutki. Silnik w Twoim samochodzie może się przegrzać. A już nawet jednorazowy i nagły wzrost temperatury, jest w stanie doprowadzić do pęknięcia uszczelki pod głowicą. Koszt naprawy w takim przypadku będzie astronomiczny. Minimalna kwota, którą wydasz, to 3 tys. zł.
Bardzo ważne pytanie brzmi: czy jesteś w stanie samodzielnie wymienić pompę wody? W czystej teorii tak. W praktyce potrzebujesz jednak do tego serii narzędzi. Konieczne są m.in. blokady w sytuacji, w której mechanizm jest napędzany paskiem rozrządu. A do tego musisz mieć pakiet wiedzy mechanicznej. Tak, abyś właściwie zamontował pompę i nie skazał jej na powstanie wycieków zaraz po wymianie. Dlatego zalecam skorzystanie z pomocy fachowego mechanika – bo tylko doświadczenie pracownika warsztatu zagwarantuje Ci stuprocentową pewność usunięcia problemu.
Naprawa pomp wodnych oznacza kwotę wynoszącą od 50 do 400 zł. I mówimy w tym przypadku o cenie zapłaconej za samą robociznę mechanika. Dolna część przedziału kwotowego jest aktualna przy pompach napędzanych z paska zewnętrznego. Osoba wykonująca naprawę dostanie się do niej dość szybko i bez problemu dokona jej wymiany. Kwoty wynoszące od 150 do nawet 400 zł dotyczą sytuacji, w której pompa wody jest napędzana za pomocą paska rozrządu. Tu stopień trudności wykonania naprawy zdecydowanie rośnie.
Do kwoty zapłaconej za robociznę mechanika doliczyć trzeba jeszcze ceny części. Nowe pompy cieczy chłodzącej są różnie wyceniane. Proste mechanizmy montowane w samochodach pokroju Opel Astra czy Volkswagen Golf starszych generacji potrafią kosztować zaledwie 100 zł. Skomplikowane pompy stosowane w nowoczesnych modelach segmentu premium pokroju BMW czy Volvo są często wyceniane na 2800 zł. Do listy kosztów dopisać należy też cenę paska. Raz zdjętego lepiej nie montować ponownie. Szczególnie że jego cena na ogół nie przekracza kilkudziesięciu złotych.
W sytuacji, w której kierowcy docierają do warsztatu z uszkodzoną pompą cieczy chłodzącej, często pytają o naprawę elementu. Regeneracja pompy wody jest oczywiście możliwa. Tyle że najczęściej procedurę wykonuje się w przypadku pojazdów starszych, do których nowego mechanizmu kupić się nie da, lub ciężarówek, które mają niezwykle drogie pompy. Często mówimy tu o kwotach wynoszących 5, 6, 7 czy nawet 10 tys. zł. Powinieneś jednak wiedzieć o tym, że w Polsce jest mało warsztatów, które specjalizują się w regeneracjach pomp przeznaczonych dla samochodów osobowych.
Plamy płynu chłodniczego pod autem i skaczący wskaźnik temperatury silnika mogą świadczyć o tym, że w Twoim aucie usterce uległa pompa wody. A to jedna z tych awarii, które wymagają natychmiastowego działania. Pamiętaj, że odpowiedź na pytanie, czy można jeździć z uszkodzoną pompą wody, zawsze powinna być przecząca. Podjęcie ryzyka i chęć odwleczenia w czasie kilkusetzłotowego kosztu może się bowiem zakończyć zniszczeniem silnika. Możesz zapytać o to, komu zlecić wymianę pompy cieczy chłodzącej. Odpowiedź jest jedna. W sieci Q Service Castrol znajdziesz właściwego mechanika.
Eksperci Q Service Castrol to zespół doświadczonych fachowców: dziennikarzy motoryzacyjnych, inżynierów i mechaników. Razem opisują współczesną i sentymentalną motoryzację, odkrywają dla Was tajemnice techniki, budowy pojazdów, ich serwisowania i pielęgnacji.
Przygotowane przezEksperci Q Service Castrol
