Wyciek płynu chłodniczego: przyczyny, objawy i skuteczne sposoby naprawy

Brak lub niedostateczna ilość płynu chłodniczego to dla silnika poważny problem. W artykule podpowiadamy, jak wyeliminować potencjalną przyczynę.
Ikona zegarka 6 min czytania

Wyciek płynu chłodniczego z układu chłodzenia to jedna z tych usterek, która może skończyć się poważną awarią silnika. Ubytek płynu chłodzącego w skrajnych przypadkach może doprowadzić do przegrzania silnika, a w konsekwencji jego zatarcia. Jakie są przyczyny wycieku płynu z chłodnicy i jak rozpoznać objawy usterki? Co zrobić, gdy problem ubytku płynu ze zbiorniczka wyrównawczego wciąż się powtarza? Wyjaśniamy najważniejsze kwestie.

Spis treści:

Ubywanie płynu chłodniczego – dlaczego jest niebezpieczne?

Jednym z największych minusów silników spalinowych, zarówno benzynowych, jak i wysokoprężnych, jest niewielka sprawność. Znaczna część energii wytwarzanej w trakcie spalania nie przekłada się na pracę silnika, a oddawana jest w formie ciepła. Stąd też wszystkie samochody osobowe wyposażone są w układ chłodzenia. Obecnie najpopularniejszym typem układu chłodniczego jest chłodzenie cieczą. Jednym z elementów układu chłodzenia jest chłodnica, przez którą przepływa płyn chłodniczy. Odbiera on ciepło z bloku silnika i oddaje do chłodnicy, co pozwala zachować odpowiednią temperaturę płynu chłodzącego.

Ubytek płynu chłodniczego lub wręcz brak płynu chłodniczego to poważny problem dla tego typu układu. Bez płynu chłodniczego system chłodzenia nie będzie w stanie działał, co prowadzi do podniesienia temperatury silnika. Ciepło otoczenia oddawane jest wówczas z pominięciem chłodnicy, dlatego zazwyczaj kończy się to „zagotowaniem” jednostki napędowej. Potencjalne skutki to m.in.:

  • zatarcie układu korbowo-tłokowego,
  • pęknięcie głowicy,
  • wydmuchanie uszczelki pod głowicą przez zwiększone ciśnienie w układzie,
  • obrócenie panewki,
  • zerwanie paska rozrządu,
  • uszkodzenie uszczelniaczy,
  • awaria pompy wody

Jeśli więc zauważysz nieszczelność układu i wyciek płynu, w wielu przypadkach należy przerwać jazdę i przetransportować samochód do mechanika, najlepiej na lawecie. 

Objawy wycieku płynu chłodniczego

Niski poziom płynu chłodniczego można sprawdzić na zbiorniku wyrównawczym, znajdującym się pod maską pojazdu. Warto kontrolować stan płynu na bieżąco, a zwłaszcza przed dalszymi podróżami. Nie wszystkie wycieki da się jednak wykryć w ten sposób. System chłodzenia może ulec uszkodzeniu w trakcie jazdy, w sposób nagły. Warto więc zwracać uwagę na:

  • kontrolkę niskiego poziomu płynu chłodniczego,
  • przegrzewanie się silnika, nawet podczas jazdy z większą prędkością,
  • zbyt szybkie uzyskiwanie temperatury pracy,
  • plamy na asfalcie, tuż pod chłodnicą,
  • widoczne zacieki na poszczególnych elementach układu chłodzenia,
  • pojawienie się szlamu pod korkiem wlewu oleju,
  • pojawienie się oleju silnikowego w zbiorniczku wyrównawczym,
  • dymienie z rury wydechowej na biało.

Przyczyny wycieku płynu chłodniczego

Najczęstsze przyczyny wycieku płynu chłodniczego są prozaiczne. W większości przypadku wynika to z poluzowania łączenia elementów lub pęknięcia gumowego węża doprowadzającego płyn. Często przyczyną wycieku jest też uszkodzenie samej chłodnicy, spowodowane np. uderzeniem kamienia lub korozją. Płyn chłodniczy wyciekać może też uszkodzoną pompą wody lub nagrzewnicą. W tym drugim przypadku pojawi się przy okazji problem wilgoci oraz nieprzyjemny zapach we wnętrzu. W przypadku, gdy dochodzi do wycieku z chłodnicy, w trasie można ratować się uszczelniaczem do chłodnic.

Znikający płyn chłodniczy – to nie zawsze wyciek płynu z układu

Zdiagnozowanie usterki nie zawsze jest łatwe. Jeśli zbiornik na płyn chłodniczy regularnie się opróżnia i musisz często go dolewać, a jednocześnie nie widać wycieku, warto sprawdzić uszczelkę pod głowicą. Często przyczyną wycieku płynu jest wszak uszkodzenie uszczelnienia pomiędzy kanałami w bloku silnika a komorą spalania. Rezultatem przedostawania się płynu do cylindrów silnika jest gęsty, biały dym wydobywający się z wydechu. Płyn chłodzący może także trafiać do kanałów olejowych, dlatego wzrost poziomu oleju również powinien zapalić czerwoną lampkę w głowie. W przypadku pęknięcia uszczelki pod głowicą elementy silnika mogą się zatrzeć, dlatego należy jak najszybciej usunąć usterkę. 

Jak znaleźć wyciek płynu chłodzącego?

Nawet niewielki wyciek może sprawić, że układ chłodzenia będzie miał ograniczoną skuteczność i nie będzie w stanie oddawać ciepła do otoczenia. W przypadku uszkodzenia któregokolwiek elementu należy więc jak najszybciej naprawić lub wymienić część. Układ chłodzenia działa w temperaturze ok. 90 – 100 stopni Celsjusza, dlatego elementy te mogą zużywać się nieco szybciej.

Jak wykryć cieknący płyn chłodniczy? Zacząć warto od zbiorniczka wyrównawczego i jego okolic. Obejrzyj również samą chłodnicę, bowiem to wokół niej najczęściej pojawia się wyciek. Pomocny w poszukiwaniach będzie kolor płynu, bowiem różne rodzaje płynów chłodniczych są najczęściej w zielonym, niebieskim lub różowym kolorze. Dzięki temu z łatwością odróżnisz chłodziwo od oleju silnikowego czy płynu wspomagania kierownicy.

Za dużo płynu chłodniczego w zbiorniczku wyrównawczym – co robić?

Nagły wyciek płynu chłodniczego z bloku silnika to spory problem, ale nie można także przesadzić w drugą stronę. Zbyt duża ilość płynu w zbiorniczku również może stworzyć problemy. Taki stan grozi zwiększeniem ciśnienia w układzie chłodzenia, a przez to uszkodzeniem uszczelek. To zaś może się przyczynić do przyspieszonego zużycia układu, nawet jeśli działa prawidłowo, a silnik pracuje w optymalnej temperaturze. W takim przypadku należy odessać nadmiar płynu, aby jego wartość mieściła się pomiędzy oznaczeniami MIN i MAX.

Problemy z układem chłodzenia mogą przestraszyć, ale nie należy panikować. Jeśli zauważysz wzrost temperatury cieczy na desce rozdzielczej, włącz ogrzewanie na maksymalną wartość i ustaw najszybszy tryb dmuchawy. Ten sposób obniżenia temperatury silnika zadziała w każdym samochodzie. Wzrost temperatury silnika nie zawsze oznacza, że wycieka płyn chłodniczy. Czasem przyczyną jest długotrwała jazda z niską prędkością, zwłaszcza podczas upałów – wyjaśnia ekspert Q Service Castrol.

Przypominamy także o regularnej wymianie płynu chłodniczego. Warto to zrobić przed nadejściem mrozów, które mogłoby doprowadzić do zamarznięcia starego płynu!