Bieżnik opony – rodzaje, głębokość i jak go sprawdzić? Doradzamy

Opony są często niedoceniane przez kierowców. Jeszcze mniej dowartościowywany jest jednak bieżnik. To jednak spory błąd, bo to właśnie on w dużej mierze decyduje o właściwościach jezdnych auta. Jakie są części bieżnika? Jaka powinna być głębokość jego rowków i jak to sprawdzić?

Spis treści:

• Czym jest bieżnik opony?
• Budowa i rodzaje bieżnika w oponach
• Ile wynosi minimalny bieżnik opony? Modele letnie, całoroczne i zimowe
• Jak sprawdzić bieżnik w oponach? Pomiar wysokości bieżnika
• Jak znaleźć wskaźnik zużycia opon?

Każda opona jest czarna i okrągła. Taki sposób myślenia jest w pewnym stopniu właściwy. W pewnym, bo może doprowadzić kierowcę do generalizacji. A ta w przypadku elementu wyposażenia, który decyduje o przyczepności czy skuteczności hamowania, jest nie na miejscu. W poprzednich poradach nasi eksperci opowiadali jakie opony zimowe wybrać lub jakie opony letnie wybrać. Dziś skupimy się na kluczowym elemencie ogumienia, czyli bieżniku. Dlatego właśnie jemu poświęcimy dzisiejszą opowieść.

Czym jest bieżnik opony?

Bieżnik opony odpowiada za kontakt samochodu z jezdnią. Opony stanowią jedyny punkt styku! I co gorsze, nie jest on zbyt duży. Ogumienie samochodowe styka się z asfaltem powierzchnią, która odpowiada swoją wielkością kartce A4.

Tak niewielki format ma realny wpływ na bezpieczeństwo. To za jego sprawą opony samochodowe odprowadzają wodę spod kół, decydują o przyczepności i właściwościach trakcyjnych pojazdu czy dają możliwość pełnego rozwinięcia osiągów silnika. Wzór bieżnika robi jednak zdecydowanie więcej. Bo to on warunkuje komfort jazdy i poziom spalania paliwa.

Budowa i rodzaje bieżnika w oponach

Ślad opony składa się z sześciu elementów. To lamela, rowek, blok, żebro, dołek i bark. Rowki są wyznaczone wzdłużnie, a lamele poprzecznie. Bloki są gładkimi klockami, a żebro stanowi z kolei grzbiet bieżnika i znajduje się w jego centralnej części. Bark stanowi powierzchnię boczną występującą po obu stronach opony, a rowki odpowiadają za chłodzenie opony w trakcie jazdy.

Podstawowe rodzaje występujące na rynku, to:

• bieżnik kierunkowy – opony kierunkowe zostały zaprojektowane do obracania się w konkretnym kierunku. Często ich ślad układa się w tzw. jodełkę.
• bieżnik symetryczny – opony tego typu mają kształt śladu zbudowany w taki sposób, aby obydwie jego strony stanowiły odbicie lustrzane.
• bieżnik asymetryczny – opony o bieżniku asymetrycznym posiadają zupełnie inny kształt śladu po wewnętrznej i zewnętrznej stronie.

Na co zwracać uwagę przy zakupie nowych opon? Nie tylko na różnicę w cenach między klasami (np. cena Continentala vs. cena modelu Nokian Tyres). Kluczowe są też wartości wpisane w oznaczeniach opony, a w tym indeks dopuszczalnej prędkości czy nośności.

Ile wynosi minimalny bieżnik opony? Modele letnie, całoroczne i zimowe

Przepisy dość jasno precyzują minimalną wysokość bieżnika. Do informacji tej odnosi się konkretnie par. 10 ust. 7 pkt 4 rozporządzenia ministra infrastruktury z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia. I stwierdza on, że pojazd nie może być wyposażony w opony:

• których wskaźniki pokazują graniczne zużycie bieżnika,
• w odniesieniu do opon niezaopatrzonych w takie wskaźniki

   

  – o głębokości rzeźby bieżnika mniejszej niż 1,6 mm.

Specjaliści zajmujący się bezpieczeństwem na drodze nie mają jednak żadnych wątpliwości, że 1,6 mm to dużo za mało. Taki bieżnik nie sprawdzi się na mokrej nawierzchni. Nie będzie wystarczająco odporny na aquaplaning. Nie nadaje się także na śnieg, a do tego wydłuża drogę hamowania. Dlatego wyznaczają własną minimalną głębokość bieżnika. Ich zdaniem powinna ona wynosić co najmniej:

• 3 mm w przypadku letnich i całorocznych opon eksploatowanych latem.
• 4 mm w przypadku opon zimowych i wielosezonowych eksploatowanych zimą.

   

Jak sprawdzić bieżnik w oponach? Pomiar wysokości bieżnika

Kierowcy nie zawsze wiedzą, jak zmierzyć głębokość bieżnika. Dlatego producenci ułatwiają im to zadanie. Pomiędzy blokami bieżnika umieszczają specjalne elementy, które stanowią rodzaj wskaźnika. Gdy zrównają się one z powierzchnią opony, ogumienie wymaga wymiany. Co ważne, pozwalają one na regularne kontrolowanie głębokości bieżnika i nie wymagają od kierowcy ani wiedzy, ani konieczności posiadania żadnych przyrządów.

Załóżmy jednak, że opony nie posiadają wskaźnika TWI. Co wtedy? Metod pomiarowych jest tak naprawdę kilka. I kierowcy nie powinni ich ignorować. W przeciwnym razie nie będą wiedzieli kiedy wymienić opony. Mogą postawić na:

• specjalny miernik – to rodzaj niewielkiej suwmiarki, którą sonduje się grubość bieżnika. Podaje ona konkretny pomiar wyrażony w milimetrach. Kierowca otrzymuje precyzyjną informację.

   

• monetę pięciozłotową – należy ją włożyć między elementy bieżnika w kilku punktach. Zasada jest jedna. Srebrna obwódka powinna schować się za klockiem. Ma ona bowiem wysokość 4 mm, czyli tyle, ile wynosi minimalna wysokość bieżnika opony zimowej.
• linijkę lub miarkę – pozwala zmierzyć bieżnik opony i również wskazuje na konkretny pomiar.

Jak znaleźć wskaźnik zużycia opon?

Są trzy typowe miejsca, w których producenci umieszczają wskaźnik głębokości bieżnika opony (wskaźniki TWI). Można ich poszukiwać:

• między elementami tworzącymi bieżnik. W rowkach pojawiają się niewielkie bloczki. Gdy bieżnik zrówna się z nimi, kierowca musi wymienić opony na nowe.
• na krawędzi bieżnika, a więc połączeniu ze ścianą boczną. Przyjmują formę wskaźnika ze strzałką. Pokazują optymalny poziom ścierania śladu.
• na klockach bieżnika narysowany jest ciąg kolejno ustawionych cyfr. Te symbolizują stan bieżnika i sposób jego zmiany. Gdy głębokość bieżnika osiągnie graniczne zużycie, numerki ścierają się i znikają.

Wskaźniki często są wyznaczane w taki sposób, aby sygnalizowały konieczność wymiany opon na nowe w sytuacji, w której bieżnik ma mniej niż 3 mm. Bieżnik ma bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo. Takich sygnałów kierowca nie powinien zatem ignorować.