12 min czytania
Włączasz klimatyzację samochodową i czujesz nieprzyjemny zapach stęchlizny? To znak, że najwyższy czas na serwis i odgrzybianie klimatyzacji. Klimatyzacja to wręcz wymarzone miejsce do rozwoju dla szkodliwych drobnoustrojów. Ile trwa odgrzybianie klimatyzacji i jak często odgrzybiać klimatyzację w samochodzie?
1. Dlaczego należy odgrzybiać klimatyzację?
2. Sposoby odgrzybiania klimatyzacji
3. Wizyta w warsztacie – jak wygląda profesjonalne odgrzybianie klimatyzacji?
3.1. Ultradźwiękowe odgrzybianie klimatyzacji samochodowej
3.2. Ozonowanie klimatyzacji samochodowej
4. Ile trwa odgrzybianie klimatyzacji?
5. Jak często odgrzybiać klimatyzację?
6. Czym grozi brak regularnego odgrzybiania klimatyzacji?
6.1. Choroby górnych dróg oddechowych
6.2. Rozwój alergii
6.3. Stany zapalne organizmu
6.4. Nudności i osłabienie koncentracji
7. Odgrzybianie klimatyzacji – ile trwa i jak je wykonać? Teraz już wiesz!
Coroczna wizyta w serwisie klimatyzacji to dla wielu kierowców wręcz rytuał oraz część wiosennych porządków. Nic dziwnego – odgrzybianie i nabijanie klimatyzacji przed sezonem letnim to gwarancja spokojnych, komfortowych podróży. Trudno bowiem wyobrazić sobie dziś podróże bez klimatyzacji, tym bardziej że fale czterdziestostopniowych upałów są coraz częstsze. Co się stanie, gdy zaniedbasz regularną kontrolę i dezynfekcję układu? Źle serwisowana klimatyzacja może oczywiście przestać działać, najczęściej na skutek zatarcia sprężarki, jednak pierwszą nieprawidłowością jest najczęściej nieprzyjemny odór wydobywający się z nawiewów.
Sprawny i świeży układ klimatyzacji to bez wątpienia podstawa letniej jazdy samochodem. Dlaczego jednak klimatyzacja jest tak podatna na rozwój grzybów, bakterii i innych szkodliwych drobnoustrojów? Co sprawia, że przynajmniej raz w roku należy odgrzybić klimatyzację i czemu w samochodach bez klimy nie ma tego problemu? Powodem, dla którego trzeba to robić, jest… parownik.
Najpierw jednak trzeba wyjaśnić, jak klimatyzacja samochodowa schładza powietrze dostające się do wnętrza. Otóż wykorzystuje ona fakt, podobnie jak pompa ciepła lub domowa lodówka, że podczas rozprężania czynnika chłodzącego będącego pod dużym ciśnieniem gwałtownie spada temperatura. Ochłodzony w ten sposób czynnik chłodniczy, R-134a lub R-1234yf (po 2013 roku), trafia następnie do parownika, który jest wymiennikiem ciepła. Parownik znajduje się tuż pod podszybiem, za deską rozdzielczą, w pobliżu grodzi silnika. Dzięki temu, że przez jego kanaliki przepływa zimny gaz chłodniczy, powietrze owiewające parownik może być schładzane. W ten sposób z kanałów wentylacyjnych wydostaje się przyjemnie zimne powietrze o temperaturze ok. 5-8 stopni Celsjusza.
Minusem tego rozwiązania jest fakt, że zmrożony parownik dość szybko pokrywa się szronem. Zwiększa to skuteczność schładzania powietrza, ale stwarza siedlisko dla bakterii, grzybów, pleśni czy wirusów. Po wyłączeniu silnika lód na parowniku topnieje, a wysoka wilgoć sprzyja namnażaniu szkodliwych drobnoustrojów. Sposobem na ograniczenie tego problemu jest osuszanie parownika przed dojazdem do celu, ale jest to czynność, którą wykonuje niewielu kierowców. Jeśli więc zastanawiałeś się, dlaczego spod samochodu cieknie woda, odpowiedź jest jasna – to woda ściekająca z parownika.
Aby odpowiedzieć na pytanie, ile trwa odgrzybianie i nabijanie klimatyzacji, należy najpierw określić, jaka metoda zostanie do tego wykorzystana. Najprostsza, a zarazem najmniej skuteczna to ta, którą można przeprowadzić na własną rękę, czyli przy użyciu tzw. granatu. Jest to preparat w sprayu, który należy umieścić wewnątrz samochodu i pozostawić na kilkanaście minut. W tym czasie pracujący w obiegu zamkniętym nawiew rozprowadza środek po zakamarkach wentylacji oraz kabiny pasażerskiej. Choć efekt odświeżenia wnętrza jest wyjątkowo wyraźny, a we wnętrzu unosi się przyjemny zapach, preparat tego typu bardziej tłumi brzydkie zapachy, aniżeli je dezynfekuje. Taki zabieg poprawi więc komfort jazdy, ale nie wyeliminuje przyczyn odoru.
Znacznie skuteczniejszym sposobem odgrzybiania klimatyzacji jest zaaplikowanie środka dezynfekującego bezpośrednio na żeberka parownika. Dostęp do tego elementu klimatyzacji jest dość trudny, bo parownik zakryty jest dość szczelnie kokpitem, dlatego do puszki z preparatem dołączona jest najczęściej elastyczna sonda. Można ją wprowadzić np. w okolicach schowka przed fotelem pasażera lub przez kanały wentylacyjne. Po naniesieniu piany aktywnej na parownik większe zanieczyszczenia spłyną do kanału odpływowego, którym podczas pracy klimatyzacji spływa skroplona woda. W ten sposób skutecznie odgrzybisz najbardziej zanieczyszczony element układu. Co z innymi?
Przeczytaj także: Zapchany filtr paliwa – objawy, przyczyny, działanie
Aby odgrzybić klimatyzację samochodową skutecznie, niezbędne jest działanie kompleksowe. Metodą mechaniczną oczyścisz jedynie te elementy, do których jest dostęp. W skutecznej dezynfekcji auta ważne jest jednak to, by dostać się do wszelkich zakamarków, w których czają się drobnoustroje. Jak oczyścić kanały wentylacyjne i trudno dostępne miejsca? Możliwości są dwie i obie mają wysoką skuteczność. Przeczytaj poniżej, ile trwa czyszczenie klimatyzacji w zależności od wykorzystywanej metody.
Skutecznym sposobem na neutralizację drobnoustrojów i oczyszczanie układu klimatyzacji jest odgrzybianie ultradźwiękowe. Wykonywane jest w profesjonalnych serwisach klimatyzacji przy użyciu specjalnej chemii oraz generatora ultradźwięków. W praktyce polega to na emitowaniu ultradźwięków o częstotliwości 1,7 MHz. Ich zadaniem nie jest jednak zabijanie bakterii, a rozprowadzanie preparatu chemicznego w formie mgiełki. Skuteczność odgrzybiania klimatyzacji dźwiękami uzależniona jest więc w dużej mierze od tego, jaki preparat do odgrzybiania zostanie użyty. Jeśli będzie to zwykły odświeżacz lub neutralizator odoru, wprowadzenie ultradźwięków do systemu wentylacji nie przyniesie pożądanego skutku.
Znacznie popularniejszą metodą dezynfekcji klimatyzacji samochodowej jest ozonowanie. Generator ozonu to urządzenie, które pod wpływem impulsów elektrycznych wytwarza z powietrza ozon – silnie utleniający i aseptyczny gaz, stosowany chociażby do dezynfekcji wody czy wyjaławiania szpitalnych pomieszczeń. Ozon jest trójatomową formą tlenu, cięższą od powietrza, a naturalnie występuje w ozonosferze. Ma charakterystyczny zapach, który czuć najczęściej po burzy – to efekt wyładowań atmosferycznych.
Ozonowanie klimatyzacji polega na wstawieniu generatora ozonu do wnętrza samochodu. Ozonator umieszcza się na oparciu złożonej kanapy lub tuż przed fotelem pasażera, czyli w miejscu, skąd czerpane jest powietrze w obiegu zamkniętym. Ile trwa odgrzybianie klimatyzacji samochodowej ozonem? Zależne jest to od wydajności urządzenia. Przyjmuje się, że minimalna wydajność ozonatora zapewniająca skuteczną dezynfekcję to 5 g/h. Generator o takiej wydajności należy pozostawić włączony na ok. godzinę. Można jednak zastosować mocniejsze urządzenie, o wydajności 10 g/h i skrócić ozonowanie proporcjonalnie, czyli do 30 minut.
Sprawdź również: Zerwany pasek rozrządu – wszystkie niezbędne informacje
Co istotne, w trakcie ozonowanie w samochodzie nie mogą przebywać ludzie ani zwierzęta. Ozon jest toksyczny dla wszelkich organizmów żywych. Nie należy się jednak go obawiać, bowiem ulega całkowitemu rozpadowi do tlenu już po ok. 20 minutach od wyłączenia ozonatora. Po zakończeniu ozonowania wystarczy więc wyłączyć urządzenie i pozostawić samochód do wywietrzenia na ok. 2-3 godziny. Specjaliści zalecają też, by nie wsiadać do samochodu przed upływem kilku godzin. Przez kilka dni we wnętrzu może unosić się jeszcze charakterystyczny zapach ozonu, jednak nie oznacza to, że gaz ciągle znajduje się w kabinie. To zapach pozostałości po rozpadzie antybakteryjnego gazu, które nie są niebezpieczne dla zdrowia.
Zastanawiasz się, ile czasu trwa odgrzybianie klimatyzacji? To zależy, jakie czynności wykonuje dany serwis. O ile samo ozonowanie trwa ok. 30 minut, podobnie jak odgrzybianie ultradźwiękami, obsługa klimatyzacji zazwyczaj obejmuje także inne usługi. Wraz z odgrzybianiem układ klimatyzacji jest osuszany i uzupełniany świeżym czynnikiem. Po podłączeniu samochodu do stacji obsługi klimatyzacji czynnik z układu jest odsysany, a instalację poddaje się testowi szczelności. Następnie klimatyzacja osuszana jest pompą próżniową – czas usuwania wilgoci nie powinien być krótszy niż 20 minut. Zazwyczaj jest to ok. 30-40 min. Na koniec czynnik jest ważony, a ewentualne ubytki uzupełniane są świeżym gazem.
Wiesz już, ile czasu trwa odgrzybianie klimatyzacji, ale to jednak tylko pierwsza część całościowej obsługi. W kolejnych krokach wnętrze i wentylacja samochodowa są oczyszczane przy pomocy ozonatora lub generatora ultradźwięków. Niektóre serwisy klimatyzacji oferują także ręczne czyszczenie parownika czy kratek wentylacyjnych. Odpowiedź na pytanie, ile trwa nabicie i odgrzybienie klimatyzacji, nie jest jednoznaczna. Zazwyczaj cały zabieg zamyka się w ciągu 1 godziny, ale warto to ustalić przed wizytą w serwisie. Jeśli serwis został wykonany w kwadrans, można podejrzewać, że mechanik jedynie uzupełnił czynnik i sprawdził podciśnieniem szczelność układu.
Klimatyzację samochodową należy odgrzybić niezwłoczne w trzech przypadkach:
Powyższe zasady pozwolą Ci uniknąć wielu problemów z układem klimatyzacji i to nie tylko tych, które związane są z samą czystością. Powszechnym błędem jest oczekiwanie do momentu, w którym klimatyzacja przestanie chłodzić lub wydobędzie się z niej nieprzyjemny zapach. To natomiast oznaka, że jest już ostatnia chwila, by zająć się serwisem klimatyzacji. Niewielka skuteczność chłodzenia świadczy najczęściej o niskim poziomie czynnika chłodniczego.
Zobacz też: Wymiana oleju w skrzyni manualnej – czy jest konieczna?
W ciągu roku nawet ze sprawnej klimatyzacji może umywać ok. 5-10% czynnika i jest to naturalnym zjawiskiem. Problem w tym, że w czynniku chłodzącym rozpuszczony jest olej, który odpowiada za smarowanie sprężarki. Jeśli zabraknie czynnika, a zatem i środka smarnego, kompresor klimatyzacji wcześniej czy później się zatrze. Koszt naprawy klimatyzacji może wynieść nawet 2-3 tys. zł.
Jak często odgrzybiać klimatyzację w samochodzie, by nie dopuścić do takiej sytuacji? Specjaliści zalecają, by wykonać pełny serwis klimatyzacji przynajmniej raz w roku. To wystarczający okres, by utrzymać klimatyzację w dobrym stanie. Jeśli jednak często podróżujesz z dziećmi lub jesteś alergikiem, warto zwiększyć częstotliwość do dwóch wizyt rocznie. To stosunkowo nieduży wydatek, a wyraźnie poprawi Twój komfort jazdy. Pamiętaj, że podczas każdorazowego serwisu należy wymienić filtr kabinowy oraz osuszacz klimatyzacji.
Brzydki zapach to niestety niejedyny negatywny skutek jazdy z zagrzybioną klimatyzacją. Znacznie większym problemem są problemy zdrowotne, których przyczyną może być nieświeże powietrze wydobywające się z nawiewu. Już wiesz, ile trwa odgrzybianie i nabijanie klimatyzacji. Czym zatem grozi brak odgrzybiania klimatyzacji?
Przykry odór w samochodzie to znak, że w kanałach wentylacyjnych pojawiły się szkodliwe drobnoustroje. To właśnie z tego powodu wiele osób po długiej jeździe samochodem odczuwa ból gardła lub nosa. Nie jest to spowodowane przeziębieniem, a infekcjami górnych i dolnych dróg oddechowych. W skrajnym przypadku może rozwinąć się nawet grzybicze zapalenie płuc.
Zagrzybiona klimatyzacja samochodowa nie sprzyja również alergikom i może potęgować stany alergiczne. Zaczerwienienie oczu i nosa pogarszane jest dodatkowo przez inną cechę klimatyzacji, którą jest osuszanie powietrza – to dlatego włączenie klimy pomaga z zaparowanymi szybami. Aby zapobiec rozwojowi alergii, pamiętaj o regularnym odgrzybianiu klimatyzacji oraz wymianie filtra przeciwpyłkowego. Najlepiej sprawdzi się ten z warstwą węgla aktywnego.
Zbyt rzadkie czyszczenie klimatyzacji w sporadycznych sytuacjach prowadzi do groźnych stanów zapalnych. Bakterie i wirusy krążące w układzie mogą skutkować ospą wietrzną, opryszczką, zapaleniem spojówek czy zakażeniem gronkowcem. Szczególnie niebezpieczną chorobą związaną z klimatyzacją jest legionelloza, czyli choroba legionistów. Objawia się wysoką gorączką, drgawkami, biegunką i bólem w klatce piersiowej. Do rozwoju chorobotwórczej bakterii dochodzi właśnie w systemach klimatyzacji, a do organizmu człowieka patogen dostaje się w formie aerozolu. Ciężkie zapalenie płuc spowodowane legionellozą jest śmiertelnie niebezpieczne.
Nawet jeśli brudna klimatyzacja nie doprowadzi do choroby, może wyraźnie obniżyć bezpieczeństwo i komfort jazdy. Podróżowanie w zawilgoconej kabinie, pełnej nieprzyjemnych zapachów, nie należy do przyjemności i może realnie wpływać na zmęczenie czy koncentrację. Obniżenie nastroju spowodowane odorem to czynnik, który obniża szybkość reakcji, a zatem i bezpieczeństwo jazdy. Warto dodać, że długotrwałe podróżowanie w nieświeżych warunkach sprzyja także powstawaniu nudności, które są szczególnie dotkliwe dla osób z chorobą lokomocyjną. Jeśli więc podejrzewasz, że Twój układ klimatyzacji nie jest pierwszej świeżości, pamiętaj o regularnym wietrzeniu wnętrza i włączeniu obiegu otwartego. Obieg zamknięty jedynie spotęguje negatywne skutki.
Walka z objawami zagrzybionej klimatyzacji nie ma większego sensu i jedynym rozsądnym rozwiązaniem jest wyeliminowanie źródeł problemu. Już jedna wizyta w serwisie wyraźnie pomoże, zwłaszcza jeśli poprzednia miała miejsce wiele lat temu. Gdzie udać się na profesjonalne odgrzybianie klimatyzacji? Listę sprawdzonych miejsc znajdziesz w Q Service Castrol. Marka ta zrzesza niezależne warsztaty samochodowe, które cechują się wysoką jakością, szybkim terminem napraw oraz profesjonalnym podejściem do klienta. Umów wizytę w jednym z blisko 500 warsztatów i ciesz się świeżą, w pełni sprawną klimatyzacją. Nie ma lepszego sposobu na letnie upały.
Eksperci Q Service Castrol to zespół doświadczonych fachowców: dziennikarzy motoryzacyjnych, inżynierów i mechaników. Razem opisują współczesną i sentymentalną motoryzację, odkrywają dla Was tajemnice techniki, budowy pojazdów, ich serwisowania i pielęgnacji.
Przygotowane przezEksperci Q Service Castrol
