12 min czytania
Montaż gazu w samochodzie to w dobie wysokich cen benzyny jeden z najskuteczniejszych sposobów ograniczenia wydatków na eksploatację auta. Aby jednak jazda z instalacją gazową była bezproblemowa, niezbędna jest regularna regulacja gazu w samochodzie. Wieloletnie zaniedbania często prowadzą do kosztownych usterek, a naprawa instalacji gazowej w samochodzie to nie wszystko – w wielu przypadkach konieczny jest również remont silnika. Jak wygląda przegląd instalacji gazowej samochodu i dlaczego warto powierzyć go specjalistom?
1. Czy wiesz, dlaczego regulacja gazu w samochodzie jest tak ważna?
2. Jak wygląda regulacja gazu w samochodzie?
3. Przegląd gazu w samochodzie – jakie elementy są sprawdzane?
3.1. Filtry fazy ciekłej i gazowej
3.2. Reduktor instalacji LPG
3.3. Szczelność instalacji gazowej
3.4. Przewody elektryczne i złącza
4. Jak często należy serwisować instalację LPG?
5. Co się stanie, jak pominiesz serwis gazu w samochodzie?
6. Przegląd instalacji gazowej samochodu – co jeszcze warto skontrolować?
6.1. Świece, cewki i przewody zapłonowe – na gazie zużywają się szybciej
6.2. Olej silnikowy a instalacja LPG
6.3. Regulacja luzów zaworowych w silnikach z LPG
6.4. Legalizacja zbiornika LPG – zwróć na nią uwagę!
Instalacja gazowa niszczy silnik – takie opinie można spotkać w Internecie wyjątkowo często. To oczywiście mit, ale warto wiedzieć, jaka jest jego geneza. Usterki silnika wynikające z pracy instalacji LPG mogły mieć miejsce dwie dekady temu, gdy wciąż można było spotkać auta zasilane instalacją pierwszej generacji. Mieszalnikowe instalacje gazowe były mało precyzyjne, współpracowały z równie zawodnym gaźnikiem, a możliwości regulacji nie były duże.
Działaniem współczesnych instalacji gazowych, w tym tych najpopularniejszych, czyli sekwencyjnych (IV generacja), zawiaduje sterownik. Stąd też działanie samochodu na gazie jest niemalże identyczne jak na benzynie i trudno zauważyć jakiekolwiek różnice podczas jazdy. Skąd jednak opinie o tym, że instalacja LPG może zaszkodzić silnikowi? Większość niemiłych doświadczeń z LPG wynika z braku regularnego serwisowania gazu w samochodzie. Wielu kierowców myśli, że inwestycja w gaz kończy się na etapie montażu instalacji, a dalsza jazda to wyłącznie oszczędności. To błędne podejście i regularny przegląd gazu w samochodzie jest równie istotny, jak wymiana oleju czy wymiana filtra powietrza.
Przeczytaj także: Wyciek płynu hamulcowego – sprawdź, co może być przyczyną!
Przegląd instalacji gazowej samochodu nie ogranicza się oczywiście do samej regulacji, ale jest ona jego głównym elementem. To bowiem od precyzyjnej pracy sterownika LPG w dużej mierze zależy to, jakie dawki są wtryskiwane do komory spalania. Ta precyzja jest niezbędna, bo zanim gaz trafi do wtryskiwaczy, musi przebyć sporą drogę, a dodatkowo zmienić stan skupienia. Wpływ na poprawne działanie gazu ma wiele elementów samej instalacji, jak i osprzętu silnika.
Jak wyregulować gaz w samochodzie? W nowoczesnych modelach aut najlepiej powierzyć to specjalistycznemu zakładowi, zajmującemu się montażem gazu w samochodzie i jego serwisem. Przegląd i naprawa gazu w samochodzie wymaga bowiem odpowiednich narzędzi diagnostycznych, bez których wszelkie działania byłyby prowadzone po omacku. Przed regulacją gazu wykonuje się komputerową analizę sprawności instalacji, która pozwala wykryć nieprawidłowości i błędy związane z LPG.
Szczegółowa regulacja gazu w samochodzie dotyczy zwłaszcza sterownika gazu, który współpracuje ze sterownikiem silnika oraz innymi elementami samochodu. Do stworzenia stechiometrycznej mieszanki paliwowo-powietrznej wykorzystywane są dane z wielu czujników, m.in. przepływomierza czy sondy lambda, dlatego mapy paliwowe LPG muszą uwzględniać wszystkie te zmienne. Komputer zarządzający pracą silnika na gazie zazwyczaj jest w stanie dostosować się do zmieniających się warunków, ale czasem sygnał wymaga ręcznego dostrojenia.
Wraz ze sterownikiem sprawdzane są inne elementy instalacji gazowej. To konieczne zwłaszcza wtedy, gdy diagnostyka komputerowa wykryła błędy w pracy sterownika. Nie zawsze oznacza to, że ustawienia komputera są złe i wiele problemów ma swoje źródło w nieprawidłowym działaniu pozostałych części instalacji. Na co warto zwrócić uwagę w szczególności?
Wymiana filtrów w instalacji LPG jest równie istotna, jak wymiana filtra paliwa, powietrza czy oleju. Nieczystości z autogazu mogłyby uszkodzić zarówno instalację, jak i silnik. We współczesnych, sekwencyjnych instalacjach gazowych stosowane są dwa filtry: fazy ciekłej oraz gazowej. Ten drugi odpowiada za filtrowanie oleistych nieczystości z lotnego gazu. Znajduje się na przewodzie niskociśnieniowym, więc można go wymienić samodzielnie. Koszt filtra fazy gazowej to ok. 10-30 zł. Podczas wymiany warto pamiętać o wyczyszczeniu obudowy oraz uszczelniaczy filtra.
Nieco więcej pracy wymaga wymiana filtra fazy ciekłej, w którym panuje wysokie ciśnienie. Przed wymontowaniem starego filtra należy opróżnić zbiornik i zakręcić zawór instalacji, podobnie jak przy wymianie samej butli. Z tego względu warto to powierzyć doświadczonemu serwisowi LPG. Filtr fazy ciekłej wychwytuje z paliwa stałe zabrudzenia, które mogłyby zaszkodzić wtryskom. Wymienia się go najczęściej co drugi przegląd instalacji gazowej samochodu. Koszt filtra waha się od ok. 10 do 50 zł, choć można spotkać też droższe egzemplarze.
Zobacz również: Zapchany katalizator – objawy, przyczyny, działanie
Niebagatelny wpływ na pracę samochodu z instalacją gazową ma reduktor. To element obniżający ciśnienie w układzie, który zamienia fazę ciekłą LPG na gazową. Towarzyszy temu bardzo niska temperatura, stąd sterownik włącza zasilanie gazowe dopiero po wstępnym rozgrzaniu silnika na benzynie. Równie ważne jest to, by dobrać odpowiednią wielkość reduktora do pojemności silnika i zapotrzebowania na paliwo. W innym przypadku podczas dużego obciążenia silnika, np. podczas wyprzedzania lub dynamicznego przyspieszenia, może dochodzić do samoczynnego przełączania silnika na benzynę. Ocena pracy reduktora nie jest prosta, a najczęstszym symptomem awarii jest pogorszenie osiągów samochodu.
Niezwykle ważną częścią przeglądu instalacji jest kontrola szczelności przewodów. Serwisant zrobi to przy pomocy czułego detektora gazu, który jest w stanie wykryć wyciek, zanim pojawi się charakterystyczny zapach autogazu. W ten sposób sprawdzane są wszystkie przewody gumowe, złącza, opaski zaciskowe i zawory, które pod wpływem wstrząsów i przetarć mogą się rozszczelnić.
Warto na to zwrócić uwagę zwłaszcza po zakupie samochodu z instalacją gazową. Niektórzy instalatorzy nie przykładają się do odpowiedniego przymocowania elementów w komorze silnika, a przetarcie, wyrwanie lub przepalenie instalacji może doprowadzić do sporego zagrożenia. Gaz LPG jest cięższy od powietrza, a zatem po wycieku z instalacji rozlewa się po podłodze niczym woda, nawet w fazie gazowej. Z tego powodu samochodem z instalacją LPG nie można wjechać do wielu garaży podziemnych.
Brak podświetlenia kontrolek na przełączniku gazu świadczy najczęściej o braku zasilania. Powodem usterki bywa wypięta wtyczka lub przetarty kabel zasilający. Aby zapobiec podobnym problemom, podczas przeglądu instalacji mechanik kontroluje wszelkie połączenia, kable elektryczne, izolacje oraz styki. Ewentualne przebicia mogłyby doprowadzić do uszkodzenia sterownika gazu.
Na przegląd gazu w samochodzie warto udać się przynajmniej raz w roku lub co 15 tys. km. Najczęściej wykonuje się serwis na wiosnę, po sezonie zimowym, który jest dla instalacji największym obciążeniem. Podczas każdorazowego przeglądu wymienia się filtr fazy lotnej, a filtr fazy ciekłej, z którym jest więcej kłopotu, co drugą wizytę. Żywotność reduktora eksperci oceniają na ok. 100-150 tys. km, ale i tak jego stan oceniany jest podczas każdej wizyty w serwisie.
Koszt podstawowego przeglądu instalacji waha się od ok. 100 do 200 zł, ale warto liczyć się z tym, że ewentualna naprawa instalacji gazowej w samochodzie może pochłonąć dodatkowe środki. Trzeba też pamiętać o wyższej cenie przeglądu technicznego, niż w przypadku samochodów bez instalacji LPG.
Sprawdź też: Wlanie benzyny do diesla – co zrobić w takiej sytuacji?
Wiemy już, jak ważna jest regulacja gazu w samochodzie. Cena podstawowego przeglądu jest niska, ale i tak wielu kierowców go unika. Dobrej jakości instalacja LPG może działać poprawnie przez wiele lat, ale z czasem zazwyczaj i tak pojawiają się problemy wynikające z nieprawidłowej eksploatacji. Jakie są najczęstsze konsekwencje braku regulacji gazu i niewymieniania filtrów?
Większość z powyższych objawów to konsekwencja pracy silnika na zbyt ubogiej mieszance paliwowo-powietrznej. Nieprawidłowe dawkowanie gazu sprawia, że paliwa jest zbyt mało w stosunku do zaciąganego przez układ dolotowy powietrza. Efektem jazdy na ubogiej mieszance jest dodatkowy wzrost temperatury spalania.
Długotrwała jazda z rozstrojoną instalacją gazową może więc doprowadzić do wypalenia gniazd zaworowych, przepalenia tłoków lub wydmuchania uszczelki pod głowicą. Konsekwencją jazdy na zbyt bogatej mieszance jest natomiast podwyższone zużycie paliwa, dymienie z rury wydechowej na czarno i uszkodzenie filtra cząstek stałych oraz katalizatora.
Przegląd samej instalacji gazowej w aucie to tylko początek obowiązków eksploatacyjnych. Aby silnik samochodu działał prawidłowo, warto skontrolować także inne podzespoły. Choć sam gaz nie szkodzi silnikowi, charakterystyka jego spalania jest nieco inna niż benzyny, zatem może przyspieszać zużycie niektórych elementów. Czemu należy się przyjrzeć?
Podstawowymi częściami, które w aucie z LPG zużywają się szybciej, są świece zapłonowe, przewody wysokiego napięcia, a czasem też cewki zapłonowe. Powodem szybszego zużycia jest wyższa temperatura spalania gazu, a także fakt, że zapłon autogazu wymaga większej ilości energii niż zapłon benzyny. Wynika to z wysokiej liczby oktanowej LPG, która sprawia, że zainicjowanie zapłonu jest trudniejsze. Z tego względu zaleca się skrócenie interwału wymian świec o połowę i wybór dobrej jakości podzespołów. Świece irydowe oraz platynowe sprawdzają się w silnikach z LPG lepiej niż świece standardowe (niklowe).
Przyspieszonemu zużyciu ulega również olej silnikowy. Jego zadaniem jest nie tylko smarowanie silnika, ale także zapobieganie korozji, czyszczenie silnika z nagaru czy odbieranie ciepła. Wysoka temperatura podczas spalania gazu przyspiesza degradację oleju. Dodatkowo autogaz jest paliwem „suchym”, zatem nie odbiera ciepła z nagrzanych elementów silnika. Ciepło to wędruje w dużym stopniu do oleju silnikowego.
Zużycie dodatków antykorozyjnych oraz detergująco-dyspergujących w oleju silnikowym może prowadzić do odkładania nagaru i szlamu. Specjaliści zalecają więc wymianę oleju silnikowego co ok. 10 tys. km lub nawet 5 tys. km, jeśli silnik poddawany jest dużym obciążeniom (np. podczas ciągnięcia przyczepy kempingowej).
W samochodach bez hydraulicznego kasowania luzu zaworowego niezbędna jest ręczna kontrola popychaczy zaworów. Kasacja luzu zaworowego pozwala na prawidłowe przymknięcie zaworów podczas cyklu pracy silnika, a zatem bezpośrednio wpływa na pracę jednostki. W momencie, gdy zawory zostaną podparte, uzyskanie odpowiedniej kompresji w cylindrach będzie niemożliwe, a dodatkowo prowadzi to do wypalenia gniazd zaworowych. Silniki z samoczynną regulacją luzu zaworowego są z tego zwolnione, jednak wiele aut, głównie produkcji japońskiej, wciąż wyposażonych jest w ręczną regulację.
W skrajnej sytuacji podparcie może być na tyle duże, że silnik przestanie działać. Jeśli zauważysz problemy z kompresją, naprawa gazu w samochodzie i kontrola silnika powinna być przeprowadzona niezwłocznie. Do wykrycia usterki wystarczy najczęściej podstawowa regulacja gazu w samochodzie. Cena ewentualnych napraw głowicy jest wielokrotnie wyższa.
Nie można zapomnieć też o kontroli legalizacji zbiornika LPG, która wynosi 10 lat od daty produkcji. Po tym czasie właściciel samochodu musi odnowić homologację lub wymienić butlę gazową na nową. Jak się okazuje, nie jest to takie proste, bowiem odnowienie legalizacji samochodowego zbiornika na gaz wymaga wymontowania go z samochodu, a dodatkowo homologację można przeprowadzić wyłącznie w miejscu posiadającym specjalne upoważnienie Oddziału Terenowego Transportu Dozoru Technicznego. Lista uprawnionych jednostek nie jest długa – istnieje w Polsce jedynie 18 punktów. Koszt takiej usługi to ok. 200-300 zł, a maksymalny okres eksploatacji zbiornika to 20 lat.
W wielu przypadkach korzystniejszym rozwiązaniem jest więc wymiana butli na nową. Koszt nowego zbiornika LPG jest dwukrotnie wyższy, ale można go wymienić w dowolnym serwisie zajmującym się samochodowymi instalacjami gazowymi. Listę renomowanych serwisów oferujących naprawę i przegląd gazu znajdziesz na stronie Q Service Castrol.
Eksperci Q Service Castrol to zespół doświadczonych fachowców: dziennikarzy motoryzacyjnych, inżynierów i mechaników. Razem opisują współczesną i sentymentalną motoryzację, odkrywają dla Was tajemnice techniki, budowy pojazdów, ich serwisowania i pielęgnacji.
Przygotowane przezEksperci Q Service Castrol
