6 min czytania
Strefy czystego transportu, w skrócie SCT, staną się obowiązkowe w Polsce. To oznacza szczególne utrapienie dla kierowców samochodów z silnikiem diesla. Kiedy strefa stanie się obowiązkowa? Czy konieczne staną się naklejki? I kiedy właściciele swoimi pojazdami nie będą mogli wjechać do miasta?
Spis treści:
Walka o poprawę jakości powietrza w miastach trwa. Jednym z jej elementów są strefy czystego transportu w Europie. Mają sprawić, że do centrum miast wjadą wyłącznie te pojazdy, które spełniają restrykcyjne normy emisji spalin Euro. Tak, aby pozostawiły po sobie jak najmniejsze zanieczyszczenie. Kluczowe jest to, że w 2024 r. pojawiła się ważna nowelizacja ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych. Sprawia ona, że w niektórych przypadkach SCT staną się obowiązkowe.
Nowelizacja wprowadza zasadniczą zmianę. Stwierdza bowiem, że w miastach, w których liczba mieszkańców jest większa niż 100 tys., obowiązek ustanawiania stref czystego transportu pojawi się wtedy, gdy przekroczony zostanie poziom dwutlenku azotu (NO2) dopuszczalnego w powietrzu. Włodarze miejscy nie będą mieli w tym przypadku wyjścia. Co więcej, nie będzie można zwolnić ich z tego obowiązku.
Kluczowe jest to, że nowelizacja została podyktowana ekologicznymi wymogami, które wprowadza proces starania się o środki z Krajowego Planu Odbudowy z 2022 r. To wymóg, który pojawił się zaraz obok podatku od aut spalinowych. Podatku, który miał zacząć obowiązywać w Polsce 1 stycznia 2024 r, ale nie wejdzie w życie. Plany w tej kwestii zostały zweryfikowane.
Przepisy mają na celu poprawę jakości życia w mieście. Dlatego pomiary będą wykonywane nie przez jednostki samorządu terytorialnego, a Główny Inspektorat Ochrony Środowiska. Mowa w tym przypadku m.in. o odnotowaniu przekroczenia dopuszczalnego średniorocznego poziomu dwutlenku azotu (NO2) w powietrzu.
Jak informuje Ministerstwo Klimatu i Środowiska, według danych z końca 2023 r. obowiązkiem utworzenia strefy czystego transportu objęte zostaną w sumie 3 polskie miasta. Mowa o Krakowie, Wrocławiu oraz Katowicach. W tym przypadku konieczne jest zatem przygotowanie uchwały, a także wcześniejsze jej konsultacje społeczne. Dopiero w późniejszym etapie konieczne jest odpowiednie oznakowanie obszaru zgodnego z uchwałą.
Obowiązek tworzenia SCT nie pojawia się jednak od razu. Nowelizacja przepisów wyraźnie mówi o tym, że rada gminy będzie miała obowiązek ustanowienia strefy czystego transportu dopiero od 1 stycznia następującego po roku, w którym wykonane zostały niekorzystne badania zanieczyszczenia powietrza.
Zasady będą nadal w pełni ustalane przez włodarzy miejskich. Mogą oni zatem pójść kierunkiem strefy czystego transportu w Warszawie i wskazać na objęcie restrykcjami tylko śródmieścia i przylegających dzielnic. Warszawska SCT liczy 37 km kw. i zajmuje 7 proc. powierzchni miasta. Mogą też pójść kierunkiem krakowskim i oznaczyć SCT teren całego miasta.
Zróżnicowanie może dotyczyć także wymogów emisyjnych. To włodarze określą, jakie auta spełniające określone normy emisji spalin nie wjadą do SCT. I najlepiej obrazuje to obowiązująca od 1 lipca 2024 r. SCT w Warszawie. W jej przypadku zastosowane są następujące progi:
To włodarze miejscy także określą zasady wjazdu do strefy. To w ich gestii pozostanie kwestia czy przepustką stanie się nalepka na szybie, czy dostęp będzie autoryzowany za pomocą systemu kamer połączonego z bazą CEPiK.
Samochód nie spełnia normy Euro założonej dla danej strefy czystego transportu. Kierowca mimo wszystko decyduje się na wjazd do miasta. Jaka czeka go kara za załamanie zakazu? Tej nie przewiduje taryfikator mandatów. Została ona jednak przewidziana przez kodeks wykroczeń, a konkretnie art. 96c. Ten wyraźnie stwierdza, że „kto nie przestrzega zakazu wjazdu do strefy czystego transportu, podlega karze grzywny do 500 złotych„. Kierowcy grozi zatem nie tyle mandat w wysokości 500 zł, co od 20 do 500 zł.
W tym punkcie warto jednak wspomnieć o jeszcze trzech okolicznościach. Bo władze miasta w ramach uchwały mówiącej o wprowadzeniu SCT mogą:
Eksperci Q Service Castrol to zespół doświadczonych fachowców: dziennikarzy motoryzacyjnych, inżynierów i mechaników. Razem opisują współczesną i sentymentalną motoryzację, odkrywają dla Was tajemnice techniki, budowy pojazdów, ich serwisowania i pielęgnacji.
Przygotowane przezEksperci Q Service Castrol
