5 min czytania
Kluczowym elementem silnika są zawory wydechowe i ssące. Ich prawidłowa praca zależy nie tylko od stanu grzybków. Kluczowa jest również geometria ich ruchu. Na czym polega regulacja zaworów? Co tak naprawdę daje regulacja zaworów? I czy da się zrobić to samemu?
Spis treści:
Luz kojarzy się ze zjawiskiem negatywnym. W przypadku koła pasowego oznacza np. usterkę. W układzie zaworów jest jednak pożądany, a negatywne okazują się wszystkie procesy kasujące luz. Dlatego czasami jego kontrola jest konieczna. Konieczne jest także ustawienie jego prawidłowego marginesu.
Praca silnika wymaga współdziałania wielu poszczególnych elementów. A jednym z nich są zawory. Współczesne motory otrzymują cztery zawory na cylinder. Dwa z nich zajmują się dostarczaniem powietrza lub mieszanki paliwowo-powietrznej, a dwa usuwaniem gazów wydechowych. Są one zatem niezwykle kluczowe podczas prawidłowej pracy jednostki napędowej.
Zawory stykają się z odpowiednimi gniazdami. Zamykanie zaworów w gniazdach to jednak właśnie kwestia luzu. Jego wartość zmienia się w czasie eksploatacji. Czasami z uwagi na rodzaj napędu i charakterystykę jego spalania, a czasami zużycie elementów dodatkowych. W każdym z przypadków nieprawidłowy luz zaworów w silniku daje objawy oraz może oznaczać poważną usterkę i generalny remont.
Mówiąc w dużym uproszczeniu, na rynku stosowane są dwa sposoby regulowania luzów zaworowych. Jednostka napędowa może realizować to zadania hydraulicznie lub mechanicznie.
W przypadku systemu ręcznego konieczne jest sprawdzenie luzów przy pomocy szczelinomierza. To na tej podstawie mechanik podejmie decyzję o wyregulowaniu konkretnych zaworów. Poza tym należy pamiętać, że regulacji nie zawsze dokonuje się na zimnym silniku. Mitsubishi w przypadku niektórych jednostek zaleca kontrolę na rozgrzanym silniku.
Mechaniczna regulacja luzów zaworowych to czynność serwisowa – identycznie jak np. wymiana oleju czy wymiana płynu hamulcowego. Producent precyzyjnie określa zatem jej interwał. Co ile konieczna jest kontrola i ustawianie luzów zaworowych? Konkretnej odpowiedzi na tak zadane pytanie nie ma. Bo dużo zależy od modelu silnika. Czasami okres regulacji zaworów będzie wynosił 50, czasami 80, czasami 100, a czasami 150 tys. km. O zalecany dla danej jednostki interwał warto zapytać mechanika.
Interwał regulacji luzu zaworowego należy obniżyć w stosunku do zalecanego przez producenta w kilku przypadkach. Dobry przykład dotyczy zastosowania w silniku instalacji LPG. Spalanie tego paliwa szybciej niż normalnie zmniejsza luz zaworowy. Należy go zatem kontrolować nawet dwa razy częściej. Właśnie z uwagi na zastosowanie mechanicznej regulacji, na liście motorów niezalecanych do gazu znajdują się silniki Hondy i Toyoty. Mowa szczególnie modelach silników i-VTEC i VVT-i. Właśnie dlatego też najlepsze silniki do LPG to takie, w których regulacja jest hydrauliczna. I na liście tej można znaleźć np. 8-zaworowe motory Grupy Volkswagena.
Regulacja zaworów jest potrzebna także w przypadku niektórych usterek. Dobry przykład dotyczy napraw wykonywanych w obrębie głowicy m.in. w związku z przegrzaniem jej uszczelki.
Odpowiedni luz jest kluczowy nie tylko podczas ruchu zaworów. Okazuje się on przede wszystkim niezwykle ważny w czasie ich zamykania. Tylko w takim przypadku osiądą one prawidłowo w gnieździe, a tym samym zapewnią komorze spalania szczelność. Wyzerowana wartość luzów zaworowych sprawia, że zawory w pozycji zamkniętej są podparte. To oznacza, że zawory nie stykają się z powierzchnią zamka.
Gdy luz jest zbyt mały, silnik w pierwszej kolejności może stracić moc. Decyduje o tym spadek ciśnienia w komorze spalania. Poza tym zacznie wydawać metaliczny dźwięk podczas pracy.
Kolejnym krokiem stanie się jednak zużycie zaworów. Dojdzie do ich wypalenia. Zawory, a konkretnie grzybki zaworów, są bowiem chłodzone przez gniazda zaworowe. To wokół nich poprowadzone są kanały prowadzące płyn chłodniczy w głowicy. Dlatego prawidłowa wartość luzów zaworowych często może np. stanowić odpowiedź na pytanie, jak nie przegrzać silnika w upały.
Koszt takiej usługi zależy w dużej mierze od systemu zastosowanego przez producenta. Bo w przypadku:
Regulacja luzów zaworowych jest konieczna, ale i mocno precyzyjna. Dlatego lepiej, aby kierowca powierzył wykonanie procedury mechanikowi, który ma wiedzę na temat budowy danego silnika.
Eksperci Q Service Castrol to zespół doświadczonych fachowców: dziennikarzy motoryzacyjnych, inżynierów i mechaników. Razem opisują współczesną i sentymentalną motoryzację, odkrywają dla Was tajemnice techniki, budowy pojazdów, ich serwisowania i pielęgnacji.
Przygotowane przezEksperci Q Service Castrol
