Przegląd klimatyzacji

Układ klimatyzacji wbrew pozorem nie jest wyjątkowo skomplikowany, a różni się sposobem obsługi. W starszych samochodach jest to proste sterowanie elektryczne, z manualnymi pokrętłami temperatury. W najnowszych pojazdach układ klimatyzacji sterowany jest oddzielnym systemem komputerowym z własnym układem diagnostycznym. Cel stosowania klimatyzacji zawsze jest taki sam: zapewnić kierowcy i pasażerom przyjemną temperaturę wewnątrz auta oraz pozbyć się wilgoci z szyb i wnętrza kabiny.

• Kompresor klimatyzacji, czyli pompa, spręża czynnik.


• Sprężony, ale i rozgrzany pod wpływem ciśnienia czynnik trafia do skraplacza, czyli chłodnicy klimatyzacji.


• Skraplacz (chłodnica klimatyzacji) znajduje się w przednim zderzaku. Za sprawą pędu powietrza i pracy przedniego wentylatora, czynnik zostaje schłodzony.


• W skraplaczu czynnik zmienia stan skupienia z gazowego w ciekły. Trafia do osuszacza.


• W osuszaczu czynnik oddziela się od zanieczyszczeń, pary wodnej i cząsteczek powietrza. Osuszacz pełni jednocześnie funkcję filtra oraz usuwa wilgoć.


• Czynnik trafia do zaworu rozprężającego, trafia do części układu niskiego ciśnienia, przez co w krótkim czasie zwiększa swoją objętość.


• W wyniku gwałtownej reakcji rozprężania, do której dochodzi już w kolejnym elemencie, w parowniku, czynnik drastycznie obniża swoją temperaturę.


• Parownik to mała chłodnica z zimnym czynnikiem wewnątrz, przez którą przepływa strumień powietrza kierowany przez układ wentylacji do wewnątrz samochodu. W ten sposób do kabiny trafia chłodne powietrze.


• Z parownika czynnik zasysany jest przez kompresor i cały proces zaczyna się od nowa.

Kierowca może zauważyć kilka różnych objawów niesprawnie działającego układu klimatyzacji.

Najbardziej oczywistym jest zupełna utrata chłodzenia lub pogorszenie wydajności – zbyt długie chłodzenie oraz brak możliwości osiągnięcia niskiej temperatury. Najprostszą przyczyną może być brak lub ubytek czynnika chłodzącego. Naturalnym procesem jest, że w ciągu roku ulatnia się około 10% czynnika, ale powodem mogą być także małe lub większe nieszczelności układu. Za pomocą specjalnej maszyny do serwisu klimatyzacji, mechanik opróżni układ i sprawdzi ile było w nim czynnika, porównując tę wartość z wartością fabryczną. Maszyna utworzy także w układzie próżnię, weryfikując jak skutecznie układ jest w stanie utrzymać tę próżnię. Innym sposobem jest napompowanie układu azotem pod wysokim ciśnieniem, co pomoże w identyfikacji miejsc nieszczelności. Oba sposoby stosuje się także do czyszczenia i płukania układu.

Częstym powodem nieszczelności jest przedziurawienie chłodnicy. Znajduje się ona w przednim zderzaku, a więc narażona jest na ataki ze strony ciał obcych w trakcie jazdy.

Uwaga! Po zauważeniu znacznej niesprawności klimatyzacji, należy zrezygnować z jej używania. Włączanie klimatyzacji bez czynnika chłodzącego może skutkować kosztownym zatarciem kompresora, ponieważ czynnik jest jednocześnie jego płynem smarującym. Bardziej zaawansowane układy sterowania zapobiegają uruchomieniu klimatyzacji przy braku czynnika.

Kolejne objawy to nieprzyjemny zapach z wentylacji lub nadmierne parowanie szyb. Powodem może być brudny filtr powietrza, a także zagrzybienie układu z powodu odkładania się wilgoci. Układ wentylacji można regularne odgrzybiać dedykowanymi środkami lub poprzez ozonowanie. Jednak istnieje także ryzyko, że parownik lub osuszacz są wilgotne i to tam utworzyło się zagrzybienie. Zbyt wiele wody w układzie może powodować także korozję poszczególnych elementów układu.

Trudniejszymi do zidentyfikowania objawami mogą być nadmierny hałas oraz podwyższone zużycie paliwa. Mogą one wynikać z pierwszych problemów z pracą kompresora, zaworu rozprężającego lub wentylatora skraplacza.

ontrolę układu klimatyzacji wraz z ewentualnym uzupełnieniem czynnika i serwisem powinno przeprowadzać się raz do roku. Po długim okresie nieużywania klimatyzacji, w układzie może pojawić się wilgoć i nieprzyjemne zapachy spowodowane zagrzybieniem. To odpowiednia, a wręcz niezbędna okazja do kontroli układu. W skrajnych przypadkach zaniechanie regularnego serwisu może skutkować poważnymi i kosztownymi awariami podzespołów układu.

Brzydki zapach nie jest jedynym powodem do przeprowadzenia serwisu, a przynajmniej odgrzybiania klimatyzacji. Nieprzyjemne zapachy powodowane są przez zagrzybienie. Obecność grzybów w powietrzu cyrkulującym w kabinie negatywnie wpływa na drogi oddechowe osób podróżujących samochodem. Grzyby mogą wywołać alergie czy nieprzyjemne samopoczucie, a w najgorszym przypadku zakażenia dróg oddechowych.

Sprawna klimatyzacja aktywnie przyczynia się do poprawienia bezpieczeństwa jazdy. Użycie klimatyzacji przyspiesza odprowadzenie pary wodnej i wilgoci z szyb, dzięki czemu poprawiona jest widoczność w trakcie jazdy. W przypadku upałów sprawna klimatyzacja pomaga utrzymać komfortową temperaturę wewnątrz, co bezpośrednio przekłada się na skupienie kierowcy.

Serwis układu klimatyzacji należy przeprowadzać w warsztatach posiadających niezbędne maszyny oraz komputery diagnostyczne. Istotna jest także wiedza i doświadczenie specjalistów z zakresu obsługi klimatyzacji. Specjalistyczne warsztaty zajmujące się układem klimatyzacji znaleźć można w sieci Q Service Castrol.