ul. Kazimierza Wielkiego 16, 32-860 Czchów
ul. Wólczyńska 308a, 01-919 Warszawa
Sprzęgło jest elementem występującym między skrzynią biegów a silnikiem. To za jego sprawą istnieje możliwość odłączenia mocy jednostki napędowej od układu przeniesienia napędu. Dzięki temu kierowca ma możliwość zmiany biegu na wyższy lub niższy. Sprzęgło z uwagi na specyfikę swojego działania podlega dużym obciążeniom. Z czasem może się zatem po prostu zużyć. A w takim przypadku konieczna jest jego wymiana.
W razie zauważenia problemów z pracą sprzęgła, które objawiają się np. jego ślizganiem, kierowca powinien jak najszybciej umówić wizytę u mechanika. Jazda ze zużytym sprzęgłem odbija się bowiem na pracy silnika i skrzyni biegów. Prowadzi do poważnych awarii.
Objawów zużycia sprzęgła w samochodzie jest wiele. Czasami będzie to problem ze wbiciem biegu pierwszego lub wstecznego na postoju, a czasami zgrzyty czy piski towarzyszące kolejnym zmianom w czasie jazdy. Alarmujące powinno się stać również szarpanie występujące podczas puszczania pedału sprzęgła, zapach spalenizny dochodzący z okolicy skrzyni biegów czy ślizganie sprzęgła. Ślizganie się polega na tym, że moc silnika w pełni nie trafia na koła pojazdu.
Sposób na spalenie sprzęgła jest niezwykle prosty. Wystarczy, że kierowca wciśnie pedał sprzęgła do połowy i jednocześnie zacznie dodawać zbyt dużą ilość gazu. W takim przypadku siła zacznie kumulować się na mechanizmie wysprzęglającym. Doprowadzi do przypalenia lub spalenia tarczy. Kierujący poczuje w takim przypadku w kabinie pasażerskiej i poza autem wyraźnie wyczuwalny zapach spalenizny. Czasami po spaleniu sprzęgła dalsza jazda będzie możliwa. Czasami mechanizm wysprzęglający odmówi posłuszeństwa i przestanie działać.
Teoretycznie można. W praktyce żaden z mechaników nie zaleci takiej jazdy. Po pierwsze dlatego, że niesprawność sprzęgła przekłada się na stan skrzyni biegów, a czasami także silnika i układu przeniesienia napędu. Po drugie dlatego, że kierowca nigdy nie ma pewności kiedy sprzęgło odmówi posłuszeństwa na dobre. W takim przypadku nie będzie możliwości zmiany biegów wcale. Wciśnięcie sprzęgła nie sprawi, że praca silnika i mechanizmu przeniesienia napędu zostanie rozłączona.
Nie ma w tym przypadku jednej zasady. Proste mechanizmy bez koła dwumasowego czasami pokonają bezawaryjnie 500 tys. km. Układy posiadające dwumasę i zastosowane w nowoczesnym dieslu eksploatowanym w mieście czasami wymagają ingerencji mechanika już po pokonaniu 80 tys. km. O trwałości sprzęgła nie zawsze decyduje producent mechanizmu. Niezwykle kluczowe są także nawyki kierowcy i styl jego jazdy.
Czas trwania wymiany sprzęgła jest zróżnicowany. Czasami mechanik na demontaż i ponowny montaż przekładni potrzebuje 4, a czasami 8 godzin. Dużo zależy od stopnia skomplikowania konstrukcji i łatwości dostępu do skrzyni biegów. Poza tym pracownik warsztatu będzie musiał pamiętać o kilku procedurach dodatkowych. Niezbędne jest m.in. odpowietrzenie układu hydraulicznego sterującego sprzęgłem.
W przypadku małego auta miejskiego koszt wymiany sprzęgła, zawierający części i robociznę, może się zamknąć w kwocie wynoszącej od 500 do 600 zł. W segmencie kompaktowym lub klasie średniej mówimy już o kwocie wynoszącej od 1000 do 2500 zł, podczas gdy w przypadku aut luksusowych usługa może zostać wyceniona nawet na 3000 do 4000 zł. Największe znaczenie podczas wyceny naprawy ma fakt czy w danej przekładni zostało zastosowane koło dwumasowe i czy ono również będzie podlegać wymianie. To zdecydowanie najdroższy element.
Sprzęgło jest układem sterowanym w oparciu o hydraulikę. Korzysta ze wspólnego obiegu razem z hamulcami. W razie otwarcia tego układu konieczne jest zatem jego odpowietrzenie. Procedura nie jest specjalnie czasochłonna. Nie można jej jednak pomijać. W przeciwnym razie zapowietrzony układ nie tylko utrudni pracę sprzęgła, ale wręcz może sprawić, że samochód przestanie hamować. A to tworzy realne zagrożenie dla bezpieczeństwa.
Sprzęgła najlepiej wymieniać kompletami. To zestaw części, które współdziałają na siebie. Stopień ich zużycia może się okazać różny. Mimo wszystko eksploatowane wcześniej części nie będą w stanie prawidłowo pracować z elementami wymienianymi na nowe. Dlatego kierowca powinien pamiętać o zleceniu montażu nowej tarczy, łożyska, śrub czy koła zamachowego. Poza tym mechanik może zalecić np. profilaktyczną wymianę uszczelniacza wału korbowego. Część jest tania, a po demontażu skrzyni biegów pracownik warsztatu będzie miał do niej łatwy dostęp.
Kierowca powinien pamiętać o zmianie niektórych nawyków. Lepiej nie trzymać podczas jazdy stopy nad pedałem sprzęgła. Można je bowiem mimowolnie i delikatnie naciskać. To wystarczy do awarii. Poza tym groźne jest oczekiwanie na zmianę sygnału przed sygnalizatorem ze wciśniętym sprzęgłem czy mocno dynamiczne starty. Podczas takiego ruszania można nie tylko spalić sprzęgło. Da się także uszkodzić koło dwumasowe. Ruszanie z miejsca to moment, w którym wytwarza się bowiem duża ilość drgań skrętnych.
Producenci nie zakładają interwału wymiany sprzęgła. Twierdzą bowiem, że jest ono mechanizmem, który może starczyć na całe życie pojazdu. Identycznie wygląda sprawa zarówno w przypadku manualnych skrzyń biegów, jak i automatycznych, zmechanizowanych wyposażonych w układ podwójnego sprzęgła.